Zakaźna choroba odzwierzęca wywoływana przez wirusa z rodzaju Orthopoxvirus, należącego do rodziny Poxviridae. Rezerwuarem i źródłem zakażenia dla ludzi są głównie gryzonie (zwłaszcza wiewiórki), rzadziej małpy. Do zakażenia dochodzi najczęściej w wyniku pogryzienia lub bezpośredniego kontaktu z zakażonymi zwierzętami, ich krwią lub płynami ustrojowymi; wirus u ludzi może również być przenoszony drogą kropelkową (zakażenie sporadycznie może być przenoszone z człowieka na człowieka). Do zachorowań u ludzi dochodzi bardzo rzadko, zwłaszcza w Afryce Subsaharyjskiej, gdzie choroba występuje endemicznie (w 2018 r. potwierdzono 14 zachorowań w Republice Środkowoafrykańskiej, w 2017 r. 88 zachorowań w Kongo, ponad 100 w Nigerii; w Demokratycznej Republice Konga od lat 70. XX wieku każdego roku wśród ludności miejscowej raportuje się kilkaset zachorowań).

Obraz kliniczny: okres wylęgania wynosi około 12 dni. Choroba rozpoczyna się wysoką gorączką oraz uogólnionym lub miejscowym powiększeniem węzłów chłonnych; po 1-3 dniach od wystąpienia objawów początkowych, na skórze i błonach śluzowych jamy ustnej pojawia się wysypka, której mogą towarzyszyć bóle głowy, mięśni, gardła, kaszel, ogólne osłabienie. W ciężkiej postaci uogólniona wysypka pokrywa całe ciało, łącznie ze skórą owłosioną głowy. Początkowo wykwity są plamiste, następnie pęcherzykowe, a w przypadku nadkażeń bakteryjnych pojawiają się krosty. Proces chorobowy trwa zazwyczaj 2-4 tygodnie; po odpadnięciu strupów po gojących się pęcherzykach i krostach powstają blizny, które utrzymują się przez kilka lat.

Rozpoznanie: na podstawie danych z wywiadu i charakterystycznego obrazu klinicznego.

Leczenie: głównie objawowe; leki przeciwwirusowe (cidofovir, brincidofovir, tecovirimat /ST-246 /) wykazały skuteczność terapeutyczną w badaniach in vitro na materiale zwierzęcym przeciw wirusom z rodziny Poxviridae.

Zapobieganie: unikanie kontaktu ze zwierzętami mogącymi stanowić rezerwuar zakażenia na terenach endemicznych.