Choroba pasożytnicza przewodu pokarmowego wywoływana przez pierwotniaka Giardia intestinalis. Rezerwuarem pasożytów jest człowiek oraz zwierzęta domowe lub dzikie, natomiast źródłem zarażenia chory człowiek oraz zbiorniki wodne zanieczyszczone cystami pasożyta. Człowiek może zarazić się przez konsumpcję zanieczyszczonej żywności lub wody, a także drogą zabrudzonych rąk (przeniesienie do jamy ustnej i połknięcie cyst). Giardioza występuje na całym świecie, częściej w krajach subtropikalnych i tropikalnych o niskim standardzie życia ludności (10-20% zarażonej populacji) niż w krajach wysoko uprzemysłowionych (1-5% zarażonych).

Obraz kliniczny: okres wylęgania wynosi 9-15 dni. Choroba często przebiega bezobjawowo (duży odsetek bezobjawowych nosicieli). Nasilenie objawów zależy od intensywności inwazji i osobniczej wrażliwości organizmu. Należą do nich przewlekła biegunka, bóle brzucha, wzdęcia, utrata masy ciała, brak apetytu, stany podgorączkowe.

Rozpoznanie: 3-krotne badanie kału w mikroskopii świetlnej wykonywane w odstępach 2-3 dniowych kilkoma metodami (rozmaz bezpośredni, metody zagęszczające, np. sedymentacja) w poszukiwaniu cyst pasożyta, a w kale biegunkowym również trofozoitów (w 1g kału można znaleźć od kilkuset tysięcy do kilku milionów cyst). Niezbędne jest wykonanie kontrolnego badania parazytologicznego kału po 2-4 tygodniach od zastosowanego leczenia celem potwierdzenia jego skuteczności. Rozpoznanie giardiozy prócz badania kału może opierać się również na badaniu treści dwunastniczej, w której wykrywa się trofozoity (gruszkowaty kształt, wielkość 12-15 μm, 2 jądra, 4 pary wici) i cysty. Cysty mają kształt owalny o wymiarach 7-10 μm z 2 lub 4 jądrami, z cytoplazmą wyraźnie odstającą od błony komórkowej. W środowisku zewnętrznym mogą przetrwać wiele tygodni, a nawet miesięcy.

Człowiek zaraża się cystami, z których w jelicie cienkim uwalniają się trofozoity ulegające podziałom. W jelicie dochodzi do encystacji trofozoitów (przejście w formę cyst) i wydalania z przewodu pokarmowego. W diagnostyce laboratoryjnej powszechnie wykonywane są również badania immunoenzymatyczne (ELISA), za pomocą których w kale wykrywa się swoiste antygeny (koproantygeny) Giardia inestinalis. Immunochromatograficzne testy paskowe mają mniejsze znaczenie diagnostyczne ze względu na niską czułość, a co za tym idzie, niską wykrywalność zarażeń.

Leczenie: metronidazol tabl. 2 x 500 mg przez 5 dni.

Zapobieganie: przestrzeganie podstawowych zasad higieny, częste mycie rąk, dokładne mycie warzyw i owoców, unikanie picia wody z niekontrolowanych źródeł, ochrona żywności i wody przed zanieczyszczeniem odchodami ludzkimi i zwierzęcymi (cysty G. intestinalis są oporne na działanie większości środków dezynfekcyjnych, m. in. na chlorowanie wody).