Choroba zakaźna wywoływana przez wirusa gorączki Zachodniego Nilu z rodziny Flaviviridae, z rodzaju Flavivirus, wchodzącego w skład tzw. kompleksu antygenowego japońskiego zapalenia mózgu. Rezerwuarem zakażenia są ptaki, a wektorem komary, głównie z rodzaju Culex *i *Aedes.

Gorączka Zachodniego Nilu występuje w krajach Afryki Północnej (Egipt) i Środkowej (Uganda) w dorzeczu Nilu, na Bliskim Wschodzie (Izrael, epidemia w 2000 r.), w Europie Wschodniej (epidemie w Rumunii 1996 r., w Rosji 1999 r.) i w Azji Zachodniej. Pod koniec lat 90. i na początku XXI wieku w USA doszło do licznych zachorowań o ciężkim przebiegu (podejrzewa się import zakażeń z Izraela). Od tego czasu gorączka Zachodniego Nilu stała się problemem zdrowotnym również w Ameryce Północnej.

Obraz kliniczny: okres wylęgania wynosi 3-14 dni (średnio 3-5 dni). Na terenach endemicznego występowania choroby około 80% przypadków przebiega skąpo- lub bezobjawowo. W 20% zakażenie charakteryzuje się trwającą 3-6 dni gorączką o łagodnym, podobnym do dengi torze, z typowymi objawami towarzyszącymi (bóle głowy, bóle mięśniowe, osłabienie, wysypka skórna na tułowiu i kończynach górnych bez świądu, powiększenie węzłów chłonnych, rzadziej nudności i wymioty). Przy typowym przebiegu powikłania są rzadkie i dotyczą przede wszystkim osób starszych i z upośledzoną odpornością (zapalenie mózgu i skaza krwotoczna). 1% zakażonych przechodzi chorobę bardzo ciężko, z towarzyszącym zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych i/lub zapaleniem mózgu (występują silne bóle głowy, wysoka gorączka, sztywność karku, nadwrażliwość na światło, zaburzenia orientacji, śpiączka, drżenia mięśniowe, drgawki, osłabienie siły mięśniowej, niedowłady). W przypadkach zapalenia mózgu 10-20% zachorowań o ciężkim przebiegu kończy się zgonem. U młodych, uprzednio zdrowych osób, może wystąpić porażenie wiotkie dotyczące tylko jednej kończyny, najczęściej już od początku choroby, czasami bezgorączkowo. Rozpoznanie: na podstawie wywiadu (pobyt w rejonach endemicznych choroby) i obrazu klinicznego. W badaniach laboratoryjnych wykrycie przeciwciał IgM i/lub IgG specyficznych dla gorączki Zachodniego Nilu, w surowicy lub w płynie mózgowo-rdzeniowym w okresie do 8 dni od wystąpienia objawów choroby (test MAC-ELISA). W badaniu płynu mózgowo-rdzeniowego stwierdza się pleocytozę z dominacją limfocytów.

Leczenie: objawowe. Celowana farmakoterapia w przypadku wtórnych zakażeń w ciężkim przebiegu choroby.

Zapobieganie: stosowanie repelentów, moskitier, siatek ochronnych w oknach pomieszczeń, odpowiednio noszona odzież (długie rękawy koszul i nogawki spodni), zwłaszcza od zmierzchu do świtu.