WZW typu C
Choroba zakaźna wywoływana przez HCV, hepatotropowy RNA wirus należący do rodziny Flaviviridae. Do zakażenia dochodzi podczas przetaczania krwi i preparatów krwiopochodnych, przypadkowego lub świadomego przerwania ciągłości tkanek przez zakażone igły (zakłucie się przez personel medyczny, stosowanie wielorazowego sprzętu przez narkomanów, piercing, tatuaże, akupunktura), drogą wertykalną z matki na płód oraz podczas porodu na noworodka, rzadko podczas kontaktów seksualnych bez zabezpieczenia (zakażenie HCV nie jest zaliczane do chorób przenoszonych drogą płciową, mimo to, ryzyko zakażenia istnieje, np. podczas seksu analnego, praktyk sado-maso, itp.; nie ma dowodów na zakaźność spermy, jednak ryzyko zakażenia przez kontakt z nasieniem należy brać pod uwagę, zwłaszcza w przypadku koinfekcji z HIV). Praktycznie podczas każdego kontaktu z krwią zakażonej osoby może dojść do infekcji. Źródłem zakażenia są chorzy i nosiciele wirusa HCV. WZW typu C jest chorobą kosmopolityczną występującą na całym świecie (około 170 mln zakażonych, 3-4 mln nowych zakażeń każdego roku, 350 tysięcy zgonów rocznie). Do państw o najwyższym wskaźniku zakażeń populacji należą Egipt (22%), Pakistan (4,8%) i Chiny (3,2%).
Obraz kliniczny: okres wylęgania wynosi 1-5 miesięcy (średnio 7-8 tygodni). Większość zakażeń jest bezobjawowa lub skąpoobjowowa (ponad 90%), w związku z tym zakażeni nie zdają sobie sprawy z występowania choroby, która trwa latami (od momentu zakażenia do wystąpienia typowych dla WZW typu C objawów chorobowych może upłynąć od 5 do 35 lat). W ciągu pierwszych 12 tygodni od zakażenia HCV większość osób nie ma żadnych objawów. W ostrej, objawowej postaci choroby występuje utrata apetytu, bóle brzucha, nudności, wymioty, w części przypadków żółtaczka (rzadziej niż w WZW typu B) i świąd skóry. W ostrej fazie choroby może dojść do oczyszczenia zakażonego organizmu z wirusa HCV (dochodzi wówczas m.in. do normalizacji poziomu transaminazy alaninowej i asparaginowej). Jednak u większości zakażonych infekcja utrzymuje się przez co najmniej 6 miesięcy przechodząc w postać przewlekłą (50-80% zakażonych), przebiegającą przez długi okres bezobjawowo. Najczęstszą zmianą patologiczną przewlekłej postaci WZW typu C jest marskość wątroby (zazwyczaj jest to proces wieloletni), której towarzyszą takie objawy jak ogólne osłabienie, bóle stawów, świąd skóry, zaburzenia snu, utrata apetytu, nudności. Poza tym na tle marskości wątroby dochodzi do wielu powikłań, takich jak rak wątroby, wodobrzusze, żylaki przełyku, żółtaczka, zaburzenia krzepliwości krwi, śpiączka wątrobowa.
Rozpoznanie: wykrycie swoistych przeciwciał anty-HCV we krwi w okresie 3-15 tygodni od zakażenia u 80% osób (u >90% po 5 miesiącach, u >97% po 6 miesiącach od zakażenia); wykrywanie DNA wirusa HCV metodą PCR. W wynikach laboratoryjnych obserwuje się wzrost poziomu transaminazy alaninowej i asparaginowej (okresowo mogą występować wartości prawidłowe). Badaniem diagnostycznym z wyboru jest biopsja wątroby, na podstawie której ocenia się zaawansowanie procesu zapalnego.
Leczenie: standardowa terapia antywirusowa w zakażeniach HCV jest oparta na stosowaniu PEGinterferonu w iniekcjach (PEGylated interferon alpha) i rybawiryny doustnie (skuteczność leczenia na poziomie 51-80%). W 2011 r. FDA zatwierdziła dwa nowe leki w leczeniu WZW typu C: boceprewir i telaprewir. Pacjenci, u których rozwinie się marskość lub rak wątroby mogą wymagać transplantacji narządu.
Zapobieganie: w przeciwieństwie do WZW typu B, nie ma dostępnej szczepionki przeciwko zakażeniom HCV. Podstawowymi działaniami zapobiegawczymi jest unikanie czynników ryzyka zakażenia (piercing, tatuaże, akupunktura).