Afganistan Powierzchnia: 652 230 km² Liczba ludności: 34 940 837
Wtyczki i gniazdka
Napięcie i częstotliwość prądu:
220V 50HzObowiązek wizowy
Obowiązek wizowy |
e-visa:
---
on-arrival: --- |
|
Ważność wizyty / długość pobytu bezwizowego | wiza turystyczna 30-dniowa jednokrotnego wjazdu | |
Dodatkowe wymagania | przy wjeździe i wyjeździe podróżny wypełnia kartę przekroczenia granicy, którą należy przekazać do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, po podstemplowaniu zwracana jest przy wyjeździe z kraju; obowiązek wykupienia ubezpieczenia zdrowotnego z opcją pokrycia kosztów transportu na leczenie w innym kraju | |
Miejsce aplikacji wizowej | ambasada w Warszawie |
Strefy czasowe
Strefa czasowa UTC | Różnica do czasu polskiego |
Strefa całoroczna
UTC+04:30 |
Czas letni: 2.5 godz.
Czas zimowy: 3.5 godz. |
Warunki naturalne
Ukształtowanie powierzchni. Afganistan jest krajem górzystym, położonym na pograniczu trzech wielkich regionów geograficznych: Azji Środkowej, Azji Południowej i Azji Południowo-Zachodniej. Około 80% jego terytorium zajmują góry oraz płaskowyże. Afganistan położony jest w jednym z najbardziej sejsmicznych obszarów Ziemi; na znacznych obszarach kraju, zwłaszcza w strefie Hindukuszu, ruchy wznoszące zachodzą nadal. Przez północno-wschodnią część kraju ciągnie się trudno dostępny łańcuch Hindukuszu, graniczący na wschodzie, poza granicami Afganistanu, z Pamirem i Karakorum. We wschodnim Hindukuszu, blisko granicy z Pakistanem, wznosi się Noszak (7485 m n.p.m.) – najwyższy szczyt kraju. Na południowych stokach Hindukuszu rozpościera się zalesiona kraina, zwana Nuristanem, którą urodzajna dolina rzeki Kabul oddziela od gór Kuh-e Hendu Radż, będących częścią Gór Sulejmańskich, w większości położonych już w Pakistanie. Zachodnim przedłużeniem Hindukuszu są góry Kōh-e Bābā (wysokość do 5135 m n.p.m.) oraz Selsele-ye Safid Kōh (Safed Koh), ciągnące się aż do granicy z Iranem i sąsiadujące od północy z pasmami Gór Turkiestańskich. Pasma gór Kōh-e Bābā dzielą się na dwie części: wyżynę Hazaradżat (przeciętna wysokość 2000-2500 m n.p.m.), zajmującą ok. ¼ powierzchni kraju; od południowego zachodu ograniczają ją Góry Środkowoafgańskie, składające się z kilku pasm górskich, m.in. Selsele-ye Siyāh Kōh (4182 m n.p.m.), Zang, Kajsar, Koh-e Kada-je Barik (4810 m n.p.m.), Koh-e Churd, Mazar. Na południowym zachodzie kraju leży bezodpływowa Kotlina Sistanu (część Wyżyny Irańskiej, wysokość miejscami poniżej 500 m n.p.m.) oraz piaszczyste i żwirowe pustynie: Dašt-e Mārgō (Margo) i Rēgestān (Registan), rozdzielone doliną rzeki Rūd-e Helmand. Niziny stanowią niewielki fragment powierzchni północnego Afganistanu; są to równina Baktrii i nizina Katanghan, położona w dolinie rzeki Daryā-ye Kundūz.
Klimat. Na większości terytorium Afganistanu panuje klimat podzwrotnikowy kontynentalny suchy, na skrajnej północy i na południowym zachodzie (Margo, Registan) – wybitnie suchy, jedynie południowo-wschodnia część kraju ma klimat zwrotnikowy kontynentalny suchy o cechach monsunowych. Opady są niewielkie z nasileniem w marcu-kwietniu, od 50-100 mm na południu do poniżej 200 mm na północy. W górskiej odmianie klimatu, zwłaszcza w Hindukuszu opady na wysokości powyżej 2000 m n.p.m. przekraczają 1000 mm, w niżej położonych dolinach i kotlinach górskich wynoszą zaledwie 250-300 mm. Temperatura maksymalna w lipcu od 38°C na północy do 43°C w Registanie i Margo (absolutna w maju 46-51°C); minimalna w styczniu -1°C, w górach chłodniej; w kotlinach górskich temperatura minimalna może skrajnie dochodzić do -45°C; od wysokości 4500-5000 m n.p.m. i lokalnie wyżej występuje stała pokrywa śnieżna, w Hindukuszu lodowce. Częste burze pyłowe spowodowane wiatrami zachodnimi, w górach wiatry fenowe. Swoistą cechą klimatu jest wiejący od czerwca do września stały wiatr północny, zwany wiatrem 120 dni (bad-i-sad-o-bistroz, seistan).
Wody. Większość powierzchni Afganistanu zajmują obszary bezodpływowe, jedynie niewielki fragment na wschodzie kraju należy do dorzecza Indusu i zlewiska Oceanu Indyjskiego. Sieć rzeczna jest najlepiej rozwinięta na wschodzie, gdzie Hindukusz stanowi dział wodny dorzeczy Indusu i Amu-darii, a Hazaradżat jest obszarem źródliskowym licznych rzek, charakteryzujących się niewielkimi przepływami. Główne rzeki: Amu-daria (z Piandżem i Wachanem), graniczna z Tadżykistanem, Uzbekistanem i Turkmenistanem, licząca w granicach Afganistanu ok. 1300 km, Rūd-e Helmand (1150 km) na południowym zachodzie i Daryā-ye Harīrūd (800 km w granicach Afganistanu) na północnym zachodzie; dopływem Indusu jest Kabul. Wiele rzek okresowych, na południu również epizodycznych. Wśród nielicznych jezior do największych należą Hāmūn-e Sāberi i Hāmūn-e Pūzak w błotnistej Kotlinie Sistanu, słone jeziora: Nāvor (Nawur), Āb-e Estāde (Abe Istāda-je Ghazni); na zachodzie, w strefie granicznej z Iranem wiele solnisk, w tym rozległe Namaksār, Dağ-e Namadi i Gōd-e Zere.
Obowiązująca waluta
Waluta | Przelicznik do PLN, USD, EUR |
afgani (AFN) |
100
AFN =
4.789 PLN
1 USD = 79.43 AFN 1 EUR = 94.41 AFN źrodło NBP na dzień 30 czerwca 2021 |
Warunki pogodowe
Przed wyjazdem do Afganistanu należy wykonać obowiązkowe/ zalecane szczepienia, zaopatrzyć się w środki farmaceutyczne stosowane w profilaktyce/ leczeniu chorób występujących na terenie kraju oraz w leczeniu problemów zdrowotnych mogących wystąpić podczas podróży.
Wyżej wymienione działania profilaktyczne wykonać na 4-6 tygodni przed planowaną podróżą tak, aby mieć czas na przyjęcie wszystkich niezbędnych szczepionek/leków w celu uzyskania wymaganego efektu ochronnego.
Nawet jeśli do wyjazdu pozostało mniej niż 4 tygodnie, należy skontaktować się z lekarzem w celu uzyskania informacji na temat możliwości wykonania szczepień, przyjęcia chemioprofilaktyki przeciwmalarycznej, wyboru leków do apteczki, itp. Po poradę lekarską zaleca się zgłosić do placówek służby zdrowia mających doświadczenie w ww. zakresie (gabinety medycyny podróży).
Jeśli plan podróży obejmuje więcej niż jeden kraj, należy zgłosić się po wyczerpującą poradę lekarską dotyczącą wszystkich krajów/regionów, które zamierzamy odwiedzić. Długoterminowi podróżni, wyjeżdżający w celu podjęcia pracy mogą potrzebować określonych szczepień/ chemioprofilaktyki wymaganych przez pracodawcę.
Przed wyjazdem zaleca się sprawdzenie kalendarza szczepień. W przypadku przyjęcia w przeszłości szczepienia podstawowego przeciwko określonym chorobom zakaźnym należy poddać się szczepieniom przypominającym.
Nazwa choroby | Zalecenia |
---|---|
błonica, tężec, krztusiec | Szczepienie w przypadku ryzyka kontaktu z chorymi lub nosicielami:\droga kropelkowa lub kontakt bezpośredni (błonica, krztusiec) oraz ryzyka kontaktu z zanieczyszczoną ziemią (tężec) |
wirusowe zapalenie wątroby typu A | Szczepienie w przypadku ryzyka spożycia zanieczyszczonej wody i/lub żywności |
wirusowe zapalenie wątroby typu B | Szczepienie w przypadku ryzyka interwencji chirurgicznych, iniekcji, kontaktu z zakażoną krwią, kontaktów seksualnych |
dur brzuszny | Szczepienie w przypadku ryzyka spożycia zanieczyszczonej wody i/lub żywności |
cholera | Szczepienie w przypadku ryzyka spożycia zanieczyszczonej wody i/lub żywności |
poliomyelitis | Szczepienie w przypadku ryzyka kontaktu z chorymi lub nosicielami |
wścieklizna | Szczepienie w przypadku ryzyka pogryzienia przez chore zwierzęta, np. psy, koty |
Uwaga: Wyżej wymienione szczepienia stosuje się u zdrowych, dorosłych osób. U podróżujących, chorujących na schorzenia przewlekłe, kobiet w ciąży i dzieci szczepienia dobiera się indywidualnie w zależności od występujących przeciwwskazań zdrowotnych.
Mimo, że w Afganistanie nie występuje żółta gorączka, od podróżujących z rejonów endemicznego występowania ww. choroby (Afryka, Ameryka Południowa) wymaga się okazania udokumentowanego potwierdzenia szczepienia. Jeśli przed przyjazdem do Afganistanu odbywamy podróż do krajów, gdzie notuje się przypadki zachorowań na żółtą gorączkę, zaleca się podjęcie decyzji o szczepieniu z jednoczesnym wydaniem Międzynarodowego Świadectwa Szczepień (International Certificate of Vaccination).
Rejony występowania malarii: na terenie całego kraju w rejonach poniżej 2500 m n.p.m.; transmisja choroby od kwietnia do początku grudnia. Gatunki: Plasmodium: P. vivax 80-90%, P. falciparum 10-20%
Oporność na chlorochinę: potwierdzona
Rekomendowana chemioprofilaktyka: atovaquone/proguanil, doksycyklina\ lub meflochina
Zgodnie z zaleceniami Centers of Disease Control and Prevention oraz World Health Organization, w rejonie endemicznego występowania malarii stosuje się jeden z niżej wymienionych środków farmakologicznych, stosowanych w ramach chemioprofilaktyki przeciwmalarycznej:
- Atovaquone/proquanil – 1 tabl. (250mg/100mg) dziennie w czasie posiłku, o tej samej porze dnia, rozpoczynając 1-2 dni przed wyjazdem w rejon malaryczny, kontynuując w trakcie pobytu oraz stosując profilaktykę przez 7 dni po powrocie. Daje najmniej objawów niepożądanych spośród zalecanych leków przeciwmalarycznych (zaburzenia żołądkowo-jelitowe, zawroty głowy, bezsenność).
- Doksycyklina – 1 caps./1 tabl. (100mg) dziennie w czasie posiłku, o tej samej porze dnia, rozpoczynając 1-2 dni przed wyjazdem w rejon malaryczny, kontynuując w trakcie pobytu oraz stosując profilaktykę przez 4 tygodnie po powrocie. Ujemną stroną leku są liczne objawy niepożądane: nudności, wymioty, drożdżyca jamy ustnej, drożdżyca pochwy, hepatotoksyczność, nadwrażliwość na światło słoneczne, fotodermatozy.
- Meflochina – 1 tabl. (250mg) raz w tygodniu w czasie posiłku, zawsze tego samego dnia, rozpoczynając 1-2 tygodnie przed wyjazdem w rejon malaryczny, kontynuując w trakcie pobytu oraz stosując profilaktykę przez 4 tygodnie po powrocie. Ze względu na działania niepożądane dotyczące zaburzeń neuropsychiatrycznych, lek jest przeciwwskazany do stosowania w niektórych grupach zawodowych, np. wśród personelu lotniczego.
Należy zaopatrzyć się w:
- zapas leków przyjmowanych codziennie z powodu chorób przewlekłych lub antykoncepcji na cały okres pobytu; w przypadku leków w postaci płynnej (zawiesiny, syropy) pamiętać o przepisach występujących na lotniskach, dotyczących przewożenia w samolotach płynów (pojemniki o pojemności powyżej 100 ml przewozić w bagażu zasadniczym, pojemniki do 100 ml w bagażu podręcznym, schowane w foliowy worek z zamknięciem); apteczkę powinno przewozić się ze względów bezpieczeństwa (kradzieże) w bagażu podręcznym,
- lek przeciwmalaryczny (patrz wyżej),
- repelenty,
- lek przeciwbiegunkowy,
- lek przeciwbólowy, przeciwgorączkowy,
- środki dezynfekcyjne do odkażania skóry,
- środki dezynfekcyjne do odkażania wody,
- środki opatrunkowe,
- druga para okularów (osoby z wadą wzroku),
- okulary przeciwsłoneczne i kremy z filtrem przeciwsłonecznym,
- polisa ubezpieczeniowa (ubezpieczenie kosztów leczenia, transportu, następstw nieszczęśliwych wypadków).
Ochrona przed ukłuciami owadów
- repelenty (z zawartością 30 do 50% DEET lub 20% ikarydyny),
- noszenie odpowiednich ubrań (długie nogawki i rękawy),
- unikanie przebywania w terenie, w okresie największej aktywności owadów, tj. od zmierzchu do świtu,
- stosowanie w pomieszczeniach zamkniętych klimatyzacji oraz siatek na oknach i kratkach wentylacyjnych.
Środki ostrożności przed pogryzieniem zwierząt
- unikanie kontaktów z lokalnymi zwierzętami, zarówno domowymi (psy, koty), jak i dzikimi (np. lisy) – nie dotykamy ani nie karmimy zwierząt !
- w przypadku pogryzienia lub zadrapania przez zwierzę należy jak najszybciej przemyć ranę wodą z mydłem i skierować się niezwłocznie po pomoc do placówki służby zdrowia.
Spożywanie wody i żywności z kontrolowanych źródeł
- mycie rąk wodą z mydłem przed jedzeniem (jeśli woda i mydło nie są dostępne, stosować żele, chusteczki ze środkiem dezynfekcyjnym),
- picie tylko butelkowanej lub przegotowanej wody,
- unikanie spożycia napojów z lodem niewiadomego pochodzenia,
- unikanie spożycia żywności pochodzącej od ulicznych sprzedawców,
- unikanie spożycia produktów mlecznych, jeśli nie mamy pewności, czy były pasteryzowane
Unikanie wypadków prowadzących do obrażeń ciała
Wypadki komunikacyjne są główną przyczyną obrażeń ciała wśród podróżujących, na co składa się zarówno zły stan dróg i pojazdów mechanicznych, jak i nonszalancja lokalnych kierowców. Wobec powyższego należy bezwzględnie:
- unikać picia alkoholu przed planowanym prowadzeniem pojazdu,
- zapinać pasy bezpieczeństwa (stosować foteliki samochodowe dla dzieci),
- mieć założony kask podczas jazdy rowerem/motocyklem,
- unikać jazdy przepełnionym autobusami lub mikrobusami,
- unikać jazdy po zmierzchu.
Inne działania profilaktyczne
- ochrona przed chorobą wysokościową w wysokich górach (aklimatyzacja) i dużym nasłonecznieniem (kremy z filtrem przeciwsłonecznym),
- unikać robienia tatuaży, przekłuwania uszu, pępka (piercing), iniekcji niesterylnymi igłami (zagrożenie zakażeniem HIV, wzw typu B, C),
- stosować prezerwatywy podczas przygodnych kontaktów seksualnych (choroby przenoszone drogą płciową),
- dbać o higienę stóp, pach i pachwin unikając podrażnień naskórka (grzybice),
- dbać o higienę jamy ustnej (mycie zębów co najmniej trzy razy dziennie przy użyciu wody butelkowanej lub przegotowanej).
- kontynuować przyjmowanie chemioprofilaktyki przeciwmalarycznej,
- poinformować lekarza o doznanych obrażeniach ciała, pogryzieniach przez zwierzęta, przyjętych iniekcjach/kroplówkach podczas podróży,
- w każdym przypadku gorączki niewiadomego pochodzenia, nawet wiele miesięcy po powrocie, zgłosić się po poradę, zwracając uwagę lekarza na swój zagraniczny pobyt,
- w przypadku pojawienia się i utrzymywania przez tygodnie miesiące zmian skórnych nie poddających się leczeniu, zgłosić się po poradę, zwracając uwagę lekarza na zagraniczny pobyt.