Ukształtowanie powierzchni. Białoruś leży na Nizinie Wschodnioeuropejskiej; 2/3 powierzchni stanowią obszary o wysokości nieprzekraczającej 200 m n.p.m. Najwyższe wzniesienia znajdują się w środkowej części kraju i dochodzą do 345 m n.p.m. (Dzierżyńska Góra na Wysoczyźnie Mińskiej). W centralnej Białorusi, łukiem skierowanym na północ biegną Wysoczyzny Podlasko-Białoruskie, opadające na południu w Nizinę Poleską i Nizinę Naddnieprzańską poprzez równiny; Nadbużańską, Środkowoberezyńską i Orszańsko-Mohylewską, na północy przechodzące w Pojezierza Wschodniobałtyckie, a na zachodzie, za Dnieprem i przy granicy z Rosją, w Grzędę Smoleńsko-Moskiewską (Wysoczyznę Smoleńską). Pojezierze Białoruskie zostało ukształtowane podczas ostatniego zlodowacenia i tworzy je Nizina Połocka z otaczającymi ją wysoczyznami Brasławską i Święciańską (na zachodzie), Lepelską (na południu), Witebską i Gródecką (na wschodzie). Najbardziej zabagniona jest Nizina Połocka w dorzeczu środkowej Dźwiny z Dzisną i Drysą, z licznymi starorzeczami i małymi oczkami wodnymi, rozdzielonymi wydmami. Wysoczyzny Podlasko-Białoruskie składają się z mniejszych grzęd: Grodzieńskiej, Wołkowyskiej, Nowogródzkiej, Mińskiej, (największej i najwyższej – z Dzierżyńską Górą, przechodzącej na północnym wschodzie w Oszmiańską i Orszańską na wschodzie kraju). Na południu kraju rozciągają się Nizina Poleska i Nizina Naddnieprzańska, nazywane też Polesiem (Brzeskie, Prypeckie, Mozyrskie, Homelskie z wyżej wyniesionymi Zahorodziem i Grzędą Mozyrską), obejmujące część dorzecza Prypeci i górnego Dniepru z Sožem i Berezyną. Teren jest silnie zabagniony, z licznymi płytkimi jeziorami, w większości porośniętymi lasami olszowymi, łęgowymi i iglastymi.

Klimat. Klimat umiarkowany ciepły, przejściowy między morskim a kontynentalnym. W styczniu temperatura w najcieplejszej porze doby obniża się od -2°C na zachodzie, -4°C w środkowej części do -5°C na północnym wschodzie; w najchłodniejszej porze doby odpowiednio od -7°C, -10°C do -11°C, skrajnie w rejonie Brześcia może spaść do -29°C, na północy i na północnym wschodzie do -35°C, w Witebsku do -41°C. W lipcu temperatura wynosi 24°C na Nizinie Poleskiej i 22°C na Nizinie Orszańskiej, maksymalna może osiągnąć 35°C, minimalna na całym obszarze 12-13°C. Roczna suma opadów wzrasta od 580 mm na południowym wschodzie i wschodzie do 660-680 mm na wysoczyznach w rejonie Mińska i Witebska (opady głównie w okresie letnim). We wschodniej części Białorusi roczna liczba dni z opadem śnieżnym dochodzi do 60; pokrywa śnieżna zalega od 75 dni na zachodzie do 120 na wschodzie.

Wody. Białoruś leży na dziale wodnym Morza Bałtyckiego i Morza Czarnego. Do zlewiska Morza Bałtyckiego (44% powierzchni kraju) należy Niemen (długość 459 km w granicach Białorusi, powierzchnia dorzecza – 34,6 tys. km²) z Wilią (276 km), Szczarą (325 km) i Świsłoczą (297 km); Dźwina (338 km) oraz Bug płynący na granicy z Polską (169 km). Do zlewiska Morza Czarnego (56% powierzchni kraju) należy Dniepr (długość 700 km w granicach Białorusi, powierzchnia dorzecza 117,8 tys. km²) z Prypecią (uchodzi do Dniepru na Ukrainie, długość na Białorusi 495 km), Berezyną (613 km, w całości na terytorium Białorusi), Sożem (493 km); ponadto do Prypeci uchodzi Ptycz (421 km). Sieć rzeczna bardzo gęsta; ok. 3 tysięcy cieków wodnych powyżej 5 km, o łącznej długości ponad 50 tys. km. Rzeki mają zasilanie śnieżno-deszczowe, z wyższymi stanami wody wiosną (w kwietniu i nieco mniejsze w maju), związanymi z roztopami; niższe stany wody na rzekach północnych występują latem i zimą, na rzekach południowych - późnym latem i wczesną jesienią (głównie we wrześniu); rzeki często wylewają, powodując powodzie (Prypeć wiosną, Niemen wiosną i jesienią). Zlodzenie na rzekach utrzymuje się od grudnia do marca. Na Białorusi jest ok. 11 tys. jezior, głównie na Pojezierzu Białoruskim, spośród których 470 ma powierzchnię powyżej 50 ha; największymi jeziorami są; Narocz (79,6 km²), Oświejskie (52,8 km²), Czerwone (Kniaź, 40,3 km²), Łukomskie (37,7 km²), Drywiaty (36,1 km²) oraz Wygonowskie, Nieszczarda, Świr i Snudy; najgłębsze jest jezioro Długie (53,7 m).