Boliwia Powierzchnia: 1 098 581 km² Liczba ludności: 11 306 341
Wtyczki i gniazdka
Napięcie i częstotliwość prądu:
115V 50Hz 230V 50HzObowiązek wizowy
Obowiązek wizowy | nie | |
Ważność wizyty / długość pobytu bezwizowego | pobyt bez wizy do 90 dni | |
Dodatkowe wymagania | ważność paszportu co najmniej 6 miesięcy dłuższa od daty wjazdu; przy wjeździe wręczany jest formularz (Tarjeta Andina), który należy wypełnić, zachować i zwrócić przy wyjeździe; służby graniczne mogą żądać okazania biletu powrotnego lub na kontynuację podróży | |
Miejsce aplikacji wizowej | --- |
Strefy czasowe
Strefa czasowa UTC | Różnica do czasu polskiego |
Strefa całoroczna
UTC-4:00 |
Czas letni: -6 godz.
Czas zimowy: -5 godz. |
Warunki naturalne
Ukształtowanie powierzchni. Terytorium Boliwii jest wyżynno-górzyste na zachodzie i nizinne na wschodzie; zachodnia część kraju leży w Andach Środkowych, które są złożone z trzech łańcuchów: Kordyliery Zachodniej (na granicy z Chile), Środkowej i Wschodniej; w Kordylierze Zachodniej występują liczne stożki czynnych i wygasłych wulkanów (m.in. Nevado de Sajama, 6520 m n.p.m. i Volcán Ollagüe, 5870 m n.p.m.); łańcuch Kordyliery Zachodniej i Środkowej jest rozdzielony płaskowyżem Altiplano, zwanym Dachem Ameryki Południowej, położonym na wysokości 3500-4500 m n.p.m.; charakterystyczne dla rzeźby płaskowyżu są rozległe kotliny, pooddzielane od siebie pasmami gór wulkanicznych o wysokości względnej 600-1400 m n.p.m.; w dnach kotlin występują obniżenia bezodpływowe, które często są wypełnione wodami jeziornymi lub osadami solnymi, są tam również piaszczyste i żwirowe równiny (Gran Pampa Salada, Gran Pampa Pelada); od wschodu Altiplano jest zamknięte Kordylierą Środkową (Huanchaca, 5950 m n.p.m.), dalej na wschód rozciąga się Kordyliera Wschodnia (z najwyższym pasmem Cordillera Real, wysokość do 6550 m n.p.m.), która opada ku Nizinie Boliwijskiej przedgórzem Yungas, rozciętym głębokimi dolinami górskich rzek (dopływ Beni i Mamoré); ku wschodowi doliny stają się coraz płytsze i szeroko otwarte w stronę niziny; powierzchnia nachylonej ku północy Niziny Boliwijskiej jest równinna (Llanos de Mojos, Llanos de Guarayos) z jeziorami (Laguna Rogaguado i Laguna Rogagua), obszarami stale podmokłymi i bagnami; północny kraniec Boliwii leży na aluwialnej Nizinie Amazonki. Południowo-wschodnia część kraju jest równiną (Llanos de Chiquitos), miejscami zabagnioną (Bañados de Izozog) z jeziorami (Concepción), stanowiącą fragment Niziny La Platy, zwanej Gran Chaco; w monotonnej rzeźbie Gran Chaco dominują pasma górskie (Serranía de Santiago, Serranía de San José) o wysokości do 1550 m n.p.m.
Klimat. Warunki klimatyczne są związane z ukształtowaniem powierzchni kraju; Kordyliera Zachodnia i Altiplano mają wysokogórski klimat zwrotnikowy suchy, z rocznymi opadami od ok. 150 mm na zachodzie do 600 mm na wschodzie; na wysokości 3000-4000 m n.p.m. średnia temperatura w lipcu wynosi 3-7°C, w styczniu 9-11°C; granica wiecznego śniegu leży na wysokości 6100-6300 m n.p.m.; do wschodnich stoków Kordyliery Wschodniej i Środkowej dochodzi wilgotne powietrze znad Amazonii – mają one wysokogórski klimat równikowy wilgotny, z opadami 1500-2000 mm; granica wiecznego śniegu w pasmie Cordillera Real obniża się do 4850 m n.p.m.; w wyższych partiach gór występują lodowce; równiny północno-wschodniej i wschodniej części kraju mają klimat równikowy wilgotny, z opadami od 800 mm na południu do 2000 mm na północy, głównie od listopada do maja; średnia temperatura od 20-24°C w lipcu do 24-28°C w styczniu; charakterystycznym zjawiskiem jest wiatr surazos, który przynosi z południa chłodne masy powietrza.
Wody. Sieć rzeczna Boliwii należy do zlewiska Oceanu Atlantyckiego; znaczna część kraju to obszary bezodpływowe, głównie w Andach i niewielkie regiony Niziny Boliwijskiej; na Altiplano liczne niecki, często tektoniczne, są wypełnione wodami jezior – największe Titicaca (na pograniczu Peru i Boliwii) odwadniane przez rzekę Río Desaguadero do słonego jeziora de Poopó; na płaskowyżu występują też solniska, które stanowią pozostałość jezior plejstoceńskich – Salar de Uyuni, Salar de Coipasa, Salar del Laguani; rzeki Boliwii należą do dorzecza Amazonki i La Platy; w północnej części kraju gęsta sieć rzek spływających z Andów (Kordyliera Wschodnia i Środkowa) w kierunku Niziny Amazonki, głównie Río Madre de Dios, Río Beni i Río Mamoré, oraz z Wyżyny Brazylijskiej – Río Guaporé (wyznacza granicę z Brazylią). W południowej części Boliwii rzeki mające źródła w Andach (Kordyliera Środkowa) płyną, głównie Río Pilcomayo i Río Bermejo, w kierunku Niziny La Platy. Na Gran Chaco znajdują się rozległe obszary bagienne, największe Bañados de Izozog.
Obowiązująca waluta
Waluta | Przelicznik do PLN, USD, EUR |
boliwiano (BOB) |
1
BOB =
0.549 PLN
1 USD = 6.929 BOB 1 EUR = 8.236 BOB źrodło NBP na dzień 30 czerwca 2021 |
Warunki pogodowe
Przed wyjazdem do Boliwii należy wykonać obowiązkowe/zalecane szczepienia, zaopatrzyć się w środki farmaceutyczne stosowane w profilaktyce/leczeniu chorób występujących na terenie kraju oraz w leczeniu problemów zdrowotnych mogących wystąpić podczas podróży
Wyżej wymienione działania profilaktyczne wykonać na 4-6 tygodni przed planowaną podróżą tak, aby mieć czas na przyjęcie wszystkich niezbędnych szczepionek/ leków w celu uzyskania wymaganego efektu ochronnego.
Nawet jeśli do wyjazdu pozostało mniej niż 4 tygodnie, należy skontaktować się z lekarzem w celu uzyskania informacji na temat możliwości wykonania szczepień, przyjęcia chemioprofilaktyki przeciwmalarycznej, wyboru leków do apteczki, itp. Po poradę lekarską zaleca się zgłosić do placówek służby zdrowia mających doświadczenie w ww. zakresie (gabinety medycyny podróży).
Jeśli plan podróży obejmuje więcej niż jeden kraj, należy zgłosić się po wyczerpującą poradę lekarską dotyczącą wszystkich krajów/regionów, które zamierzamy odwiedzić.
Przed wyjazdem zaleca się sprawdzenie kalendarza szczepień. W przypadku przyjęcia w przeszłości szczepienia podstawowego przeciwko określonym chorobom zakaźnym należy poddać się szczepieniom przypominającym.
Nazwa choroby | Zalecenia |
---|---|
błonica, tężec, krztusiec | Szczepienie w przypadku ryzyka kontaktu z chorymi lub nosicielami:\droga kropelkowa lub kontakt bezpośredni (błonica, krztusiec) oraz ryzyka kontaktu z zanieczyszczoną ziemią (tężec) |
wirusowe zapalenie wątroby typu A | Szczepienie w przypadku ryzyka spożycia zanieczyszczonej wody i/lub żywności |
wirusowe zapalenie wątroby typu B | Szczepienie w przypadku ryzyka interwencji chirurgicznych, iniekcji, kontaktu z zakażoną krwią, kontaktów seksualnych |
dur brzuszny | Szczepienie w przypadku ryzyka spożycia zanieczyszczonej wody i/lub żywności |
żółta gorączka | Szczepienie dla osób w wieku ≥ 1 roku życia podróżujących z rejonów endemicznego występowania choroby (Afryka, inne kraje Ameryki Południowej. Szczepienie zalecane dla podróżnych w wieku ≥ 9 miesiąca życia podróżujących do rejonów na wysokości poniżej 2300 m n.p.m., na wschód od Andów (departamenty Beni, Pando, Santa Cruz; część departamentów Chuquisaca, Cochabamba, La Paz, Tarija); nie ma ryzyka transmisji w La Paz i Sucre. Przy szczepieniu wydawane jest Międzynarodowe Świadectwo Szczepień (International Certificate of Vaccination) z wpisem dokumentującym przyjętą dawkę szczepionki. Szczepienie powinno być wykonane na 10 dni przed wyjazdem do endemicznego rejonu występowania choroby |
wścieklizna | Szczepienie w przypadku ryzyka pogryzienia przez chore zwierzęta, np. psy, koty |
Uwaga: Wyżej wymienione szczepienia stosuje się u zdrowych, dorosłych osób. U podróżujących, chorujących na schorzenia przewlekłe, kobiet w ciąży i dzieci szczepienia dobiera się indywidualnie w zależności od występujących przeciwwskazań zdrowotnych.
Rejony występowania malarii: rejony poniżej 2500 m n.p.m., w szczególności w północnej części departamentów Beni i Pando (rejony Riberalta, Guayaramerin, Sena). Nie ma ryzyka zarażenia w stolicy kraju, La Paz
Gatunki Plasmodium: P. vivax 93%, P. falciparum 7%
Oporność na chlorochinę: potwierdzona
Rekomendowana chemioprofilaktyka: atovaquone/proguanil, doksycyklina\ lub meflochina
Zgodnie z zaleceniami Centers of Disease Control and Prevention oraz World Health Organization, w rejonie endemicznego występowania malarii stosuje się jeden z niżej wymienionych środków farmakologicznych, stosowanych w ramach chemioprofilaktyki przeciwmalarycznej:
- Atovaquone/proquanil – 1 tabl. (250mg/100mg) dziennie w czasie posiłku, o tej samej porze dnia, rozpoczynając 1-2 dni przed wyjazdem w rejon malaryczny, kontynuując w trakcie pobytu oraz stosując profilaktykę przez 7 dni po powrocie. Daje najmniej objawów niepożądanych spośród zalecanych leków przeciwmalarycznych (zaburzenia żołądkowo-jelitowe, zawroty głowy, bezsenność).
- Doksycyklina – 1 caps./1 tabl. (100mg) dziennie w czasie posiłku, o tej samej porze dnia, rozpoczynając 1-2 dni przed wyjazdem w rejon malaryczny, kontynuując w trakcie pobytu oraz stosując profilaktykę przez 4 tygodnie po powrocie. Ujemną stroną leku są liczne objawy niepożądane: nudności, wymioty, drożdżyca jamy ustnej, drożdżyca pochwy, hepatotoksyczność, nadwrażliwość na światło słoneczne, fotodermatozy.
- Meflochina – 1 tabl. (250mg) raz w tygodniu w czasie posiłku, zawsze tego samego dnia, rozpoczynając 1-2 tygodnie przed wyjazdem w rejon malaryczny, kontynuując w trakcie pobytu oraz stosując profilaktykę przez 4 tygodnie po powrocie. Ze względu na działania niepożądane dotyczące zaburzeń neuropsychiatrycznych, lek jest przeciwwskazany do stosowania w niektórych grupach zawodowych,\ np. wśród personelu lotniczego.
Należy zaopatrzyć się w:
- zapas leków przyjmowanych codziennie z powodu chorób przewlekłych lub antykoncepcji na cały okres pobytu; w przypadku leków w postaci płynnej (zawiesiny, syropy) pamiętać o przepisach występujących na lotniskach, dotyczących przewożenia w samolotach płynów (pojemniki o pojemności powyżej 100 ml przewozić w bagażu zasadniczym, pojemniki do 100 ml w bagażu podręcznym, schowane w foliowy worek z zamknięciem); apteczkę powinno przewozić się ze względów bezpieczeństwa (kradzieże) w bagażu podręcznym,
- lek przeciwmalaryczny (patrz wyżej),
- repelenty,
- lek przeciwbiegunkowy,
- lek przeciwbólowy, przeciwgorączkowy,
- środki dezynfekcyjne do odkażania skóry,
- środki dezynfekcyjne do odkażania wody,
- środki opatrunkowe,
- druga para okularów (osoby z wadą wzroku),
- okulary przeciwsłoneczne i kremy z filtrem przeciwsłonecznym,
- polisa ubezpieczeniowa (ubezpieczenie kosztów leczenia, transportu, następstw nieszczęśliwych wypadków).
Ochrona przed ukłuciami owadów
- repelenty (z zawartością 30 do 50% DEET lub 20% ikarydyny),
- moskitiera,
- noszenie odpowiednich ubrań (długie nogawki i rękawy),
- unikanie przebywania w terenie, w okresie największej aktywności owadów, tj. od zmierzchu do świtu,
- stosowanie w pomieszczeniach zamkniętych klimatyzacji oraz siatek na oknach i kratkach wentylacyjnych.
Środki ostrożności przed pogryzieniem zwierząt
- unikanie kontaktów z lokalnymi zwierzętami, zarówno domowymi (psy, koty), jak i dzikimi – nie dotykamy ani nie karmimy zwierząt !
- w przypadku pogryzienia lub zadrapania przez zwierzę należy jak najszybciej przemyć ranę wodą z mydłem i skierować się niezwłocznie po pomoc do placówki służby zdrowia.
Spożywanie wody i żywności z kontrolowanych źródeł
- mycie rąk wodą z mydłem przed jedzeniem (jeśli woda i mydło nie są dostępne, stosować żele, chusteczki ze środkiem dezynfekcyjnym),
- picie tylko butelkowanej lub przegotowanej wody,
- unikanie spożycia napojów z lodem niewiadomego pochodzenia,
- unikanie spożycia żywności pochodzącej od ulicznych sprzedawców,
- unikanie spożycia produktów mlecznych, jeśli nie mamy pewności, czy były pasteryzowane
Unikanie wypadków prowadzących do obrażeń ciała
Wypadki komunikacyjne są główną przyczyną obrażeń ciała wśród podróżujących. Wobec powyższego należy bezwzględnie:
- unikać picia alkoholu przed planowanym prowadzeniem pojazdu,
- zapinać pasy bezpieczeństwa (stosować foteliki samochodowe dla dzieci),
- mieć założony kask podczas jazdy rowerem/motocyklem,
- unikać jazdy przepełnionym autobusami lub mikrobusami,
- unikać jazdy po zmierzchu.
Inne działania profilaktyczne
- ochrona przed chorobą wysokościową (aklimatyzacja) i dużym nasłonecznieniem (kremy z filtrem przeciwsłonecznym),
- unikać robienia tatuaży, przekłuwania uszu, pępka (piercing), iniekcji niesterylnymi igłami (zagrożenie zakażeniem HIV, wzw typu B, C),
- stosować prezerwatywy podczas przygodnych kontaktów seksualnych (choroby przenoszone drogą płciową),
- dbać o higienę stóp, pach i pachwin unikając podrażnień naskórka (grzybice),
- dbać o higienę jamy ustnej (mycie zębów co najmniej trzy razy dziennie).
- kontynuować przyjmowanie chemioprofilaktyki przeciwmalarycznej,
- poinformować lekarza o doznanych obrażeniach ciała, pogryzieniach przez zwierzęta, przyjętych iniekcjach/kroplówkach podczas podróży,
- w każdym przypadku gorączki niewiadomego pochodzenia, nawet wiele miesięcy po powrocie, zgłosić się po poradę, zwracając uwagę lekarza na swój zagraniczny pobyt,
- w przypadku pojawienia się i utrzymywania przez tygodnie miesiące zmian skórnych nie poddających się leczeniu, zgłosić się po poradę, zwracając uwagę lekarza na zagraniczny pobyt.