Kambodża Powierzchnia: 181 035 km² Liczba ludności: 16 449 519
Wtyczki i gniazdka
Napięcie i częstotliwość prądu:
230V 50HzObowiązek wizowy
Obowiązek wizowy |
e-visa:
on-arrival: --- |
|
Ważność wizyty / długość pobytu bezwizowego | wiza turystyczna 30-dniowa | |
Dodatkowe wymagania | ważność paszportu co najmniej 6 miesięcy dłuższa od daty wjazdu | |
Miejsce aplikacji wizowej | aplikacja on-line (e-visa) www.evisa.gov.kh |
Strefy czasowe
Strefa czasowa UTC | Różnica do czasu polskiego |
Strefa całoroczna
UTC+07:00 |
Czas letni: 5 godz.
Czas zimowy: 6 godz. |
Warunki naturalne
Ukształtowanie powierzchni. Przeważającą część terytorium Kambodży (ok. 75%) zajmuje rozległa, nisko położona Nizina Kambodżańska (średnia wysokość do 100 m n.p.m.), będąca zapadliskiem tektonicznym z izolowanymi wzniesieniami do wysokości 600 m n.p.m. o charakterze zrębów, tzw. phnom; w jej obrębie wyróżnia się Równinę Jezior (w zachodniej części akweny o powierzchni 2,3 tys. km2), Równinę Czterech Ramion (tj. górnego i dolnego Mekongu oraz jego dopływów Basăk i Tônlé Sap), a także płaskowyże położone w północnej i północno-wschodniej części, w dorzeczach rzek Tônle Kŏng, Tônle Srepok i Tônle San. Nizina Kambodżańska jest otoczona pasmami górskimi: od południowego zachodu zrębowymi Górami Kardamonowymi zbudowanymi głównie ze skał osadowych, z nieco odosobnionym najwyższym szczytem kraju (Phnum Aôral, 1813 m n.p.m.), przechodzącymi na południu w pasmo Gór Słoniowych (wysokość do 1078 m n.p.m.), od północy piaskowcowymi górami Chuŏr Phnum Dângrek (wysokość do 765 m n.p.m.) stanowiącymi naturalną granicę z Tajlandią, na północnym wschodzie odgałęzieniami Gór Annamskich (płaskowyż Kontum), przechodzącymi na południu w piaskowcowo-bazaltowe płaskowyże wschodniej części Wyżyny Centralnej (wysokość ponad 1500 m n.p.m.). Wybrzeże Zatoki Tajlandzkiej jest nizinne, silnie rozczłonkowane, z licznymi zatokami i małymi przybrzeżnymi wyspami (największa Kaôh Rŭng w zatoce Chhâk Kampôong Saôm) i jest ograniczone od reszty kraju stromą krawędzią Gór Kardamonowych. W południowej części Kambodży występują duże obszary krasowe w postaci krasu kopiastego (mogoty), jednego z najładniejszych na świecie; ze względu na sytuację polityczną dopiero w drugiej połowie XX w. rozpoczęto ich badanie; w 1966 r. odkryto w prowincji Kâmpôt 11,5 km jaskiń (najdłuższa Dei Ho/Thom Ken – 1,8 km); w niektórych odnaleziono nieznane świątynie Śiwy sprzed 1400 lat.
Klimat. W Kambodży panuje klimat zwrotnikowy monsunowy, w środkowej części pośredni między wilgotnym a suchym; występuje podział na dwie wyraźne pory roku: suchą (od grudnia do kwietnia), gdy wieje monsun kontynentalny, i deszczową (od maja do października z maksimum w sierpniu i wrześniu) podczas monsunu południowo-zachodniego; roczna suma opadów od 750 mm w miejscach osłoniętych górami od wpływu monsunu, 1000-2000 mm w przeważającej części kraju, do 5000 mm na południowo-zachodnich stokach Gór Kardamonowych; średnia roczna temperatura ok. 25°C (od 22°C w styczniu do 28°C w kwietniu); najwyższa temperatura występuje tuż przed rozpoczęciem pory deszczowej (do 40°C).
Wody. Obszar Kambodży leży w zlewisku Oceanu Spokojnego; główny dział wodny przebiega przez Góry Kardamonowe i Góry Słoniowe; rzeki z ich wschodnich stoków spływają bezpośrednio do Zatoki Tajlandzkiej. Pozostałe rzeki spływające z tych gór, a także rzeki kambodżańskiej części gór Chuŏr Phnum Dângrek, Annamskich oraz Wyżyny Centralnej i płaskowyżu Kontum, należą do dorzecza Mekongu, który jest główną osią hydrograficzną kraju. Mekong płynie w kierunku południowym na odcinku 500 km, przez wschodnią część Kambodży, w szerokiej zabagnionej dolinie; rzeka o przeciętnej szerokości ok. 2 km (maksymalnie 18 km), przy granicy z Laosem i powyżej miasta Kratie przebija się przez progi skalne, tworząc malownicze wodospady; poniżej Phnom Penh koryto Mekongu rozdziela się i zapoczątkowuje wierzchołek olbrzymiej delty, rozszerzającej się na terenie południowego Wietnamu. Główny (prawy) dopływ Mekongu – Tônlé Sap łączy się z jeziorem Tônlé Sap; jest ono drugim ważnym elementem hydrograficznym kraju i największym jeziorem Półwyspu Indochińskiego; w czasie pory deszczowej wezbrane wody Mekongu zmieniają bieg nurtu w rzece Tônlé Sap i cofają się w stronę jeziora, które pełni funkcję naturalnego zbiornika retencyjnego; w porze suchej jezioro oddaje zgromadzone zasoby wody, które odpływają ku dolnemu Mekongowi; powierzchnia jeziora waha się między 2,5-25 tys. km², głębokość od 1-3 m do 12 m. Jezioro Tônlé Sap zalicza się do najzasobniejszych w ryby jezior świata. Poziom wody w rzekach jest ściśle związany z nakładaniem się późnowiosennego wezbrania wód w górnym biegu Mekongu podczas tajania lodowców i śniegów w Tybecie z cyklem letnich opadów monsunowych; wezbrania zaczynają się w czerwcu, osiągając maksimum na początku października; poziom wody w Mekongu podnosi się o ok. 8 m (okolice Phnom Penh); przepływ wody wzrasta z 1700 do 45 000 m³/s, a w Kratie osiąga nawet 60 000 m³/s. Co roku wody powodziowe Mekongu i jego dopływów zalewają obszary o łącznej powierzchni ok. 20 tys. km², przyczyniając się do akumulacji żyznych aluwiów na Nizinie Kambodżańskiej.
Obowiązująca waluta
Waluta | Przelicznik do PLN, USD, EUR |
riel (KHR) |
100
KHR =
0.0933 PLN
1 USD = 4077 KHR 1 EUR = 4845 KHR źrodło NBP na dzień 30 czerwca 2021 |
Warunki pogodowe
Przed wyjazdem do Kambodży należy wykonać obowiązkowe/zalecane szczepienia, zaopatrzyć się w środki farmaceutyczne stosowane w profilaktyce/ leczeniu chorób występujących na terenie kraju oraz w leczeniu problemów zdrowotnych mogących wystąpić podczas podróży.
Wyżej wymienione działania profilaktyczne wykonać na 4-6 tygodni przed planowaną podróżą tak, aby mieć czas na przyjęcie wszystkich niezbędnych szczepionek/leków w celu uzyskania wymaganego efektu ochronnego.
Nawet jeśli do wyjazdu pozostało mniej niż 4 tygodnie, należy skontaktować się z lekarzem w celu uzyskania informacji na temat możliwości wykonania szczepień, przyjęcia chemioprofilaktyki przeciwmalarycznej, wyboru leków do apteczki, itp. Po poradę lekarską zaleca się zgłosić do placówek służby zdrowia mających doświadczenie w ww. zakresie (gabinety medycyny podróży).
Jeśli plan podróży obejmuje więcej niż jeden kraj, należy zgłosić się po wyczerpującą poradę lekarską dotyczącą wszystkich krajów/regionów, które zamierzamy odwiedzić.
Przed wyjazdem zaleca się sprawdzenie kalendarza szczepień. W przypadku przyjęcia w przeszłości szczepienia podstawowego przeciwko określonym chorobom zakaźnym należy poddać się szczepieniom przypominającym.
Nazwa choroby | Zalecenia |
---|---|
błonica, tężec, krztusiec | Szczepienie w przypadku ryzyka kontaktu z chorymi lub nosicielami: droga kropelkowa lub kontakt bezpośredni (błonica, krztusiec) oraz ryzyka kontaktu z zanieczyszczoną ziemią (tężec) |
wirusowe zapalenie wątroby typu A | Szczepienie w przypadku ryzyka spożycia zanieczyszczonej wody i/lub żywności |
wirusowe zapalenie wątroby typu B | Szczepienie w przypadku ryzyka interwencji chirurgicznych, iniekcji,\kontaktu z zakażoną krwią, kontaktów seksualnych |
dur brzuszny | Szczepienie w przypadku ryzyka spożycia zanieczyszczonej wody i/lub żywności |
wścieklizna | Szczepienie w przypadku ryzyka pogryzienia przez chore zwierzęta, np. psy, koty |
japońskie zapalenie mózgu | Szczepienie w przypadku wyjazdu w regiony endemicznego występowania choroby (w szczególności prowincje Phnom Penh, Takeo, Kampong, Cham, Battambang, Svay Rieng i Siem Reap); transmisja całoroczna ze szczytem zachorowań od maja do października |
Uwaga: Wyżej wymienione szczepienia stosuje się u zdrowych, dorosłych osób. U podróżujących, chorujących na schorzenia przewlekłe, kobiet w ciąży i dzieci szczepienia dobiera się indywidualnie w zależności od występujących przeciwwskazań zdrowotnych.
Mimo, że w Kambodży nie występuje żółta gorączka, od podróżujących z rejonów endemicznego występowania ww. choroby (Afryka, Ameryka Południowa) w wieku ≥ 1 rż. wymaga się okazania udokumentowanego potwierdzenia szczepienia. Jeśli przed przyjazdem do Kambodży odbywamy podróż do krajów, gdzie notuje się przypadki zachorowań na żółtą gorączkę, zaleca się podjęcie decyzji o szczepieniu z jednoczesnym wydaniem Międzynarodowego Świadectwa Szczepień (International Certificate of Vaccination).
Rejony występowania malarii: na terenie całego kraju, włączając miasto Siem Reap; nie ma ryzyka zarażenia w stolicy kraju, Phnom Penh oraz kompleksie świątynnym Angkor Wat
Gatunki Plasmodium: P. falciparum 86%, P. vivax 12%, P. malariae 2%, P. knowlesi sporadycznie
Oporność na chlorochinę: potwierdzona
Oporność na meflochinę: potwierdzona
Rekomendowana chemioprofilaktyka: atovaquone/proguanil, lub doksycyklina w prowincjach Banteay Meanchey, Battambang, Kampot, Pailin, Koh Kong, Odder Meanchey, Preah Vihear, Pursat oraz Siemreap, (tereny graniczące z Tajlandią); w pozostałych rejonach: atovaquone/proguanil, doksycyklina lub meflochina
Zgodnie z zaleceniami Centers of Disease Control and Prevention oraz World Health Organization, w rejonie endemicznego występowania malarii stosuje się jeden z niżej wymienionych środków farmakologicznych, stosowanych w ramach chemioprofilaktyki przeciwmalarycznej:
- Atovaquone/proquanil – 1 tabl. (250mg/100mg) dziennie w czasie posiłku, o tej samej porze dnia, rozpoczynając 1-2 dni przed wyjazdem w rejon malaryczny, kontynuując w trakcie pobytu oraz stosując profilaktykę przez 7 dni po powrocie. Daje najmniej objawów niepożądanych spośród zalecanych leków przeciwmalarycznych (zaburzenia żołądkowo-jelitowe, zawroty głowy, bezsenność).
- Doksycyklina – 1 caps./1 tabl. (100mg) dziennie w czasie posiłku, o tej samej porze dnia, rozpoczynając 1-2 dni przed wyjazdem w rejon malaryczny, kontynuując w trakcie pobytu oraz stosując profilaktykę przez 4 tygodnie po powrocie. Ujemną stroną leku są liczne objawy niepożądane: nudności, wymioty, drożdżyca jamy ustnej, drożdżyca pochwy, hepatotoksyczność, nadwrażliwość na światło słoneczne, fotodermatozy.
- Meflochina – 1 tabl. (250mg) raz w tygodniu w czasie posiłku, zawsze tego samego dnia, rozpoczynając 1-2 tygodnie przed wyjazdem w rejon malaryczny, kontynuując w trakcie pobytu oraz stosując profilaktykę przez 4 tygodnie po powrocie. Ze względu na działania niepożądane dotyczące zaburzeń neuropsychiatrycznych, lek jest przeciwwskazany do stosowania w niektórych grupach zawodowych, np. wśród personelu lotniczego.
Należy zaopatrzyć się w:
- zapas leków przyjmowanych codziennie z powodu chorób przewlekłych lub antykoncepcji na cały okres pobytu; w przypadku leków w postaci płynnej (zawiesiny, syropy) pamiętać o przepisach występujących na lotniskach, dotyczących przewożenia w samolotach płynów (pojemniki o pojemności powyżej 100 ml przewozić w bagażu zasadniczym, pojemniki do 100 ml w bagażu podręcznym, schowane w foliowy worek z zamknięciem); apteczkę powinno przewozić się ze względów bezpieczeństwa (kradzieże) w bagażu podręcznym,
- lek przeciwmalaryczny (patrz wyżej),
- repelenty,
- lek przeciwbiegunkowy,
- lek przeciwbólowy, przeciwgorączkowy,
- środki dezynfekcyjne do odkażania skóry,
- środki dezynfekcyjne do odkażania wody,
- środki opatrunkowe,
- druga para okularów (osoby z wadą wzroku),
- okulary przeciwsłoneczne i kremy z filtrem przeciwsłonecznym,
- polisa ubezpieczeniowa (ubezpieczenie kosztów leczenia, transportu, następstw nieszczęśliwych wypadków).
Ochrona przed ukłuciami owadów
- repelenty (z zawartością 30 do 50% DEET lub 20% ikarydyny),
- moskitiera,
- noszenie odpowiednich ubrań (długie nogawki i rękawy),
- unikanie przebywania w terenie, w okresie największej aktywności owadów, tj. od zmierzchu do świtu,
- stosowanie w pomieszczeniach zamkniętych klimatyzacji oraz siatek na oknach i kratkach wentylacyjnych.
Środki ostrożności przed pogryzieniem zwierząt
- unikanie kontaktów z lokalnymi zwierzętami, zarówno domowymi (psy, koty), jak i dzikimi (np. lisy) – nie dotykamy ani nie karmimy zwierząt !
- w przypadku pogryzienia lub zadrapania przez zwierzę należy jak najszybciej przemyć ranę wodą z mydłem i skierować się niezwłocznie po pomoc do placówki służby zdrowia.
Spożywanie wody i żywności z kontrolowanych źródeł
- mycie rąk wodą z mydłem przed jedzeniem (jeśli woda i mydło nie są dostępne, stosować żele, chusteczki ze środkiem dezynfekcyjnym),
- picie tylko butelkowanej lub przegotowanej wody,
- unikanie spożycia napojów z lodem niewiadomego pochodzenia,
- unikanie spożycia żywności pochodzącej od ulicznych sprzedawców,
- unikanie spożycia produktów mlecznych, jeśli nie mamy pewności, czy były pasteryzowane.
Unikanie wypadków prowadzących do obrażeń ciała
Wypadki komunikacyjne są główną przyczyną obrażeń ciała wśród podróżujących. Wobec powyższego należy bezwzględnie:
- unikać picia alkoholu przed planowanym prowadzeniem pojazdu,
- zapinać pasy bezpieczeństwa (stosować foteliki samochodowe dla dzieci),
- mieć założony kask podczas jazdy rowerem/motocyklem,
- unikać jazdy przepełnionym autobusami lub mikrobusami,
- unikać jazdy po zmierzchu.
Inne działania profilaktyczne
- ochrona przed dużym nasłonecznieniem (kremy z filtrem przeciwsłonecznym),
- unikać robienia tatuaży, przekłuwania uszu, pępka (piercing), iniekcji niesterylnymi igłami (zagrożenie zakażeniem HIV, wzw typu B, C),
- stosować prezerwatywy podczas przygodnych kontaktów seksualnych (choroby przenoszone drogą płciową),
- dbać o higienę stóp, pach i pachwin unikając podrażnień naskórka (grzybice),
- dbać o higienę jamy ustnej (mycie zębów co najmniej trzy razy dziennie przy użyciu wody butelkowanej lub przegotowanej).
- kontynuować przyjmowanie chemioprofilaktyki przeciwmalarycznej,
- poinformować lekarza o doznanych obrażeniach ciała, pogryzieniach przez zwierzęta, przyjętych iniekcjach/kroplówkach podczas podróży,
- w każdym przypadku gorączki niewiadomego pochodzenia, nawet wiele miesięcy po powrocie, zgłosić się po poradę, zwracając uwagę lekarza na swój zagraniczny pobyt,
- w przypadku pojawienia się i utrzymywania przez tygodnie miesiące zmian skórnych nie poddających się leczeniu, zgłosić się po poradę, zwracając uwagę lekarza na zagraniczny pobyt.