Dominikana Powierzchnia: 48 670 km² Liczba ludności: 10 298 756
Wtyczki i gniazdka
Napięcie i częstotliwość prądu:
110V 60HzObowiązek wizowy
Obowiązek wizowy | nie | |
Ważność wizyty / długość pobytu bezwizowego | pobyt bez wizy do 90 dni | |
Dodatkowe wymagania | ważność paszportu co najmniej 6 miesięcy dłuższa od daty wjazdu; na granicy należy wykupić kartę turystyczną na 30 dni pobytu, który może zostać przedłużony max do 90 dni | |
Miejsce aplikacji wizowej | --- |
Strefy czasowe
Strefa czasowa UTC | Różnica do czasu polskiego |
Strefa całoroczna
UTC-4:00 |
Czas letni: -6 godz.
Czas zimowy: -5 godz. |
Warunki naturalne
Ukształtowanie powierzchni. Większą część Dominikany zajmują góry i wyżyny; głównie pasma górskie należące do antylskiego łuku Kordylierów Ameryki Północnej przecinają kraj z północnego zachodu na południowy wschód; wzdłuż północnego wybrzeża ciągnie się Kordyliera Północna (wysokość do 1249 m n.p.m.), oddzielona szerokimi dolinami rzek Río Yaque del Norte i Río Yuna od Kordyliery Środkowej; w pasmie znajduje się najwyższy w Dominikanie i na wyspie Haiti szczyt Pico Duárte (wysokość 3175 m n.p.m.); na południe od Kordyliery Środkowej jest położona dolina rzeki Río San Juan, zamknięta od południa pasmem Sierra de Neiba; dalej na południe rozpościera się nizina Azua z jeziorem Lago Enriquillo w tektonicznym obniżeniu (depresja do 44 m p.p.m.), którą od południowo-zachodniego wybrzeża osłaniają góry Sierra de Baoruco. We wschodniej części kraju niziny otaczają od północy i południa niewysokie pasmo Cordillera Oriental (wysokość do 760 m n.p.m.); południowy wschód zajmuje największa na wyspie nizina Seibo; w górach liczne jaskinie, najdłuższa Cueva Fun Fun (długość 7 km), najgłębsza Cueva de Catanamatias (głębokość 380 m). Dominikana ma dobrze rozwiniętą linię brzegową o długości 1288 km z licznymi zatokami (m.in. Bahia Escocesa, Bahia de Samaná) i półwyspami (m.in. Samaná).
Flora i fauna. Na północnym wybrzeżu występują lasy namorzynowe, na nizinach wilgotne lasy równikowe (heban, mahoń); do wysokości 600 m n.p.m. prawie wszystkie lasy zostały wykarczowane pod uprawy plantacyjne; powyżej występuje roślinność typu sawannowego; największe zwarte obszary leśne zachowały się w wyższych partiach gór, zwłaszcza równoleżnikowy pas lasów sosnowych w środkowej części kraju. Podobnie jak w większości państw karaibskich, fauna Dominikany jest dosyć uboga. Z ssaków rozpowszechnione są głównie gryzonie, m.in. almik haitański z rodziny hutiowatych. Do objętych ochroną gatunków endemicznych zalicza się zielone iguany oraz krokodyle. U wybrzeży wyspy można spotkać delfiny, manaty i długopłetwce. Przyroda jest chroniona w 9 parkach narodowych i rezerwatach; w 1983 r. w zachodniej części kraju utworzono 2 największe w kraju parki narodowe – Jaragua (powierzchnia 1,4 tys. km2) i Monte Cristi (powierzchnia 1,3 tys. km2); łącznie pod ochroną jest ok. 20% powierzchni Dominikany; jednym z najbardziej interesujących rezerwatów jest Reserva Antropologica Cuevas de El Pomier, obejmujący jaskinie z licznymi malowidłami, rysunkami i rytami naskalnymi sprzed 500-1500 lat, zamieszkany przez kolonie nietoperzy (do 40-50 tys. osobników).
Klimat. Północne wybrzeże (eksponowane na wilgotny północno-wschodni pasat) ma klimat równikowy wybitnie wilgotny z rocznymi opadami do 2260 mm, pozostały obszar charakteryzuje się klimatem równikowym wilgotnym z opadami 1200 mm i 640-1000 mm w miejscach osłoniętych. Największe opady występują w maju oraz październiku-listopadzie. Temperatura maksymalna w ciągu całego roku wynosi 29-33°C, minimalna 18-23°C; od sierpnia do listopada występują cyklony tropikalne. Najlepszym porą na odwiedzenie Dominikany jest okres od grudnia do końca kwietnia, charakteryzujący się mniejszą ilością opadów i mniejszą wilgotnością powietrza.
Wody. Obszar Dominikany pokrywa gęsta sieć rzeczna; do Oceanu Atlantyckiego uchodzą m.in. 2 najdłuższe rzeki, Río Yaque de Norte (398 km) i Río Yuna (302 km), do Morza Karaibskiego – m.in. Río Yaque del Sur i Río San Juan. W rzekach najwyższe stany wód występują od czerwca do września. Największym jeziorem Dominikany jest Lago Enriquillo (powierzchnia 420 km2) znajdujące się w południowo-zachodniej części kraju w obniżeniu tektonicznym.
Obowiązująca waluta
Waluta | Przelicznik do PLN, USD, EUR |
peso dominikańskie (DOP) |
1
DOP =
0.0667 PLN
1 USD = 57.02 DOP 1 EUR = 67.78 DOP źrodło NBP na dzień 30 czerwca 2021 |
Warunki pogodowe
Przed wyjazdem na Dominikanę należy wykonać zalecane szczepienia oraz zaopatrzyć się w środki farmaceutyczne stosowane w leczeniu problemów zdrowotnych mogących wystąpić podczas podróży.
Szczepienia ochronne należy rozpocząć co najmniej na 4-6 tygodni przed planowaną podróżą, aby mieć czas na przyjęcie wszystkich niezbędnych dawek szczepionek w celu uzyskania wymaganego efektu ochronnego. Nawet jeśli do wyjazdu pozostało mniej niż 4 tygodnie, należy skontaktować się z lekarzem w celu uzyskania informacji na temat możliwości wykonania szczepień, jak również wyboru leków do apteczki i innych działań profilaktycznych.
Podróżny udający się po poradę lekarską, chcąc uzyskać optymalne informacje na temat zabezpieczenia medycznego planowanej podróży, powinien znać odpowiedzi na szereg pytań, takich jak:
- trasa podróży,
- planowany termin wyjazdu i powrotu,
- planowane aktywności (wypoczynek stacjonarny, turystyka aktywna),
- uprawianie sportów ekstremalnych,
- standard zakwaterowania (hotele, niskobudżetowe hostele),
- szczepienia ochronne wykonane w przeszłości (kontynuacja dawek uzupełniających i przypominających),
- dane z wywiadu: alergia na leki, białko jaja kurzego (składnik szczepionek), jad owadów błonkoskrzydłych, inne alergie; choroby ostre lub przewlekłe oraz stosowane leki; zaburzenia odporności; nosicielstwo patogenów chorób zakaźnych (HIV, HBV, HCV, inne).
Przed planowanym wyjazdem zaleca się sprawdzenie kalendarza szczepień. W przypadku przyjęcia w przeszłości szczepień podstawowych przeciw określonym chorobom zakaźnym należy poddać się szczepieniom dawkami uzupełniającymi i przypominającymi. Schematy poszczególnych szczepień znajdują się na stronie głównej w zakładce ‘Szczepienia’.
choroby zakaźne | zalecenia do szczepień |
---|---|
krztusiec | ryzyko kontaktu z osobą zakażoną: przenoszenie drogą kropelkową oraz przez kontakt z zakaźnymi wydzielinami (wydzielina z jamy nosowo-gardłowej) |
tężec | ryzyko kontaktu z zanieczyszczoną ziemią |
wirusowe zapalenie wątroby typu A | ryzyko spożycia zanieczyszczonej wody i/lub żywności |
wirusowe zapalenie wątroby typu B | ryzyko interwencji chirurgicznych, iniekcji, kontaktu z zakażoną krwią, kontaktów seksualnych |
dur brzuszny | ryzyko spożycia zanieczyszczonej wody i/lub żywności |
cholera | ryzyko spożycia zanieczyszczonej wody i/lub żywności |
wścieklizna | ryzyko pogryzienia przez zakażone zwierzęta, np. psy |
Uwaga: Wyżej wymienione szczepienia stosuje się u zdrowych, dorosłych osób. U podróżujących, chorujących na schorzenia przewlekłe, kobiet w ciąży i dzieci szczepienia dobiera się indywidualnie w zależności od występujących przeciwwskazań zdrowotnych.
Rejony występowania malarii: transmisja całoroczna w zachodnich prowincjach kraju graniczących z Haiti: Dajabón, Elias Pina, San Juan; nasilenie transmisji w National District oraz prowincjach Santo Domingo i La Altagracia (zwłaszcza w dystrykcie Bávaro); niskie ryzyko w pozostałych regionach, w tym w kurortach nadmorskich (Punta Cana, Puerto Plata). Sporadyczne przypadki transmisji malarii w stolicy kraju, Santo Domingo. Nie ma ryzyka zarażenia w mieście Santiago. Gatunki Plasmodium: P. falciparum 100%
Oporność na chlorochinę: nie
Rekomendowana chemioprofilaktyka: atovaquone/proguanil, doksycyklina, meflochina lub chlorochina
Zgodnie z zaleceniami Centers of Disease Control and Prevention oraz World Health Organization, w rejonie endemicznego występowania malarii stosuje się jeden z niżej wymienionych środków farmakologicznych, stosowanych w ramach chemioprofilaktyki przeciwmalarycznej:
- Atovaquone/proquanil – 1 tabl. (250 mg/100 mg) dziennie w czasie posiłku, o tej samej porze dnia, rozpoczynając 1-2 dni przed wjazdem w rejon malaryczny, kontynuując w trakcie pobytu oraz stosując profilaktykę przez 7 dni po powrocie. Daje najmniej objawów niepożądanych spośród zalecanych leków przeciwmalarycznych (zaburzenia żołądkowo-jelitowe, zawroty głowy, bezsenność).
- Doksycyklina – 1 caps./1 tabl. (100 mg) dziennie w czasie posiłku, o tej samej porze dnia, rozpoczynając 1-2 dni przed wyjazdem w rejon malaryczny, kontynuując w trakcie pobytu oraz stosując profilaktykę przez 4 tygodnie po powrocie. Ujemną stroną leku mogą być liczne objawy niepożądane: nudności, wymioty, drożdżyca jamy ustnej, drożdżyca pochwy, hepatotoksyczność, nadwrażliwość na światło słoneczne, fotodermatozy.
- Meflochina – 1 tabl. (250 mg) raz w tygodniu w czasie posiłku, zawsze tego samego dnia, rozpoczynając 1-2 tygodnie przed wyjazdem w rejon malaryczny, kontynuując w trakcie pobytu oraz stosując profilaktykę przez 4 tygodnie po powrocie. Ze względu na działania niepożądane dotyczące zaburzeń neuropsychiatrycznych, lek jest przeciwwskazany do stosowania w niektórych grupach zawodowych, np. wśród personelu lotniczego.
- Chlorochina – 2 tabl. (500 mg) raz w tygodniu w czasie posiłku, zawsze tego samego dnia, rozpoczynając 1-2 tygodnie przed wyjazdem w rejon malaryczny, kontynuując w trakcie pobytu oraz stosując profilaktykę przez 4 tygodnie po powrocie. Ze względu na coraz powszechniej występującą na świecie oporność zarodźców malarii na chloroquine, lek jest skuteczny w chemioprofilaktyce choroby tylko w niektórych regionach świata (m.in. Ameryka Środkowa, Afryka Północna, niektóre kraje Bliskiego Wschodu), co w konsekwencji w znaczący sposób ogranicza jego stosowanie.
Należy zaopatrzyć się w:
- leki przyjmowane codziennie z powodu chorób przewlekłych, chemioprofilaktyki lub antykoncepcji w ilości wystarczającej na cały okres podróży (należy przewozić je w bagażu podręcznym w oryginalnych opakowaniach, na wypadek kontroli służb granicznych),
- w przypadku leków w postaci płynnej (zawiesiny, syropy) lub kosmetyków należy pamiętać o przepisach występujących na lotniskach, dotyczących przewożenia płynów w samolotach (pojemniki o pojemności powyżej 100 ml przewozić w bagażu zasadniczym, pojemniki do 100 ml w bagażu podręcznym, schowane w foliowy worek z zamknięciem strunowym),
- repelent przeciw owadom,
- lek przeciwbiegunkowy,
- lek stosowany w stanach zapalnych dróg oddechowych,
- lek stosowany w stanach zapalnych dróg moczowych,
- lek przeciwbólowy, przeciwgorączkowy,
- lek przeciwalergiczny dla alergików,
- adrenalina w ampułko-strzykawce dla osób uczulonych na jad owadów błonkoskrzydłych,
- krem przeciwzapalny/ przeciwbakteryjny/ przeciwgrzybiczy,
- żel przeciwświądowy do stosowania na skórę po ukłuciach owadów,
- środki dezynfekcyjne do odkażania skóry,
- materiały opatrunkowe (gaziki, bandaże), nożyczki, pęseta, rękawiczki,
- krople do oczu (nawilżające, przeciwzapalne),
- zapasowa para okularów korekcyjnych lub soczewek kontaktowych (osoby z wadą wzroku),
- okulary przeciwsłoneczne z filtrem UV,
- krem z filtrem przeciwsłonecznym oraz preparat łagodzący oparzenia słoneczne,
- polisa ubezpieczeniowa (ubezpieczenie kosztów leczenia, pomocy assistance, transportu, następstw nieszczęśliwych wypadków).
Ochrona przed ukłuciami owadów
- stosowanie środków odstraszających owady; rekomendowane repelenty powinny zawierać 30-50% DEET (N,N-diethyl-meta-toluamide) lub 20% ikarydynę,
- noszenie odpowiednich ubrań (długie nogawki spodni i rękawy koszul),
- unikanie przebywania w terenie otwartym od zmierzchu do świtu (największa aktywność owadów), zwłaszcza w okolicy zbiorników wodnych.
Środki ostrożności przed i po pogryzieniu przez zwierzęta
- unikanie kontaktów z lokalnymi zwierzętami, zarówno domowymi (psy, koty), jak i dzikimi – nie dotykamy ani nie karmimy zwierząt!
- w przypadku pogryzienia lub zadrapania przez zwierzę należy jak najszybciej przemyć ranę wodą z mydłem i skierować się niezwłocznie po pomoc do placówki służby zdrowia celem przyjęcia szczepienia poekspozycyjnego przeciw wściekliźnie (u osoby uodpornionej /szczepionej trzema dawkami cyklu podstawowego, dawką uzupełniającą po 12 miesiącach, a następnie dawkami przypominającymi co 5 lat/ obejmuje podanie dwóch dawek: w dniu pogryzienia oraz 3 dni później; u osoby nieuodpornionej /szczepienie niekompletne lub brak szczepienia/ należy podać 5 dawek szczepionki kolejno według schematu: 0 (dzień pogryzienia), 3, 7, 14 i 28 dzień; przed pierwszą dawką szczepionki u osoby nieuodpornionej należy podać immunoglobulinę RIG (HRIG 20 IU/kg mc. lub ERIG 40 IU/kg mc.).
Higiena wody, żywności i żywienia
- mycie rąk wodą z mydłem przed jedzeniem (jeśli woda i mydło nie są dostępne, stosować żele, chusteczki ze środkiem dezynfekcyjnym),
- picie tylko butelkowanej lub przegotowanej wody,
- unikanie picia napojów z lodem niewiadomego pochodzenia,
- unikanie jedzenia żywności pochodzącej od ulicznych sprzedawców,
- unikanie konsumpcji niepasteryzowanych produktów mlecznych.
Ochrona przed następstwami wypadków komunikacyjnych
- unikanie picia alkoholu przed planowanym prowadzeniem pojazdu,
- zapinanie pasów bezpieczeństwa,
- stosowanie fotelików samochodowych dla dzieci,
- zakładanie kasku przed jazdą rowerem/motocyklem,
- unikanie jazdy przepełnionymi autobusami/mikrobusami,
- unikanie jazdy po zmierzchu.
Inne działania profilaktyczne
- ochrona przed dużym nasłonecznieniem (kremy z filtrem przeciwsłonecznym),
- unikanie robienia tatuaży, przekłuwania skóry (piercing), iniekcji niesterylnymi igłami (zagrożenie zakażeniem HIV, HBV, HCV),
- stosowanie prezerwatyw podczas przygodnych kontaktów seksualnych (choroby przenoszone drogą płciową),
- unikanie chodzenia boso po ziemi w miejscach, gdzie istnieje ryzyko defekacji lokalnych zwierząt (zarażenia pasożytnicze, np. skórna larwa wędrująca),
- dbanie o higienę stóp, pach i pachwin, unikanie podrażnień naskórka (grzybice),
- dbanie o higienę jamy ustnej (mycie zębów co najmniej trzy razy dziennie przy użyciu wody butelkowanej lub przegotowanej).
Szacuje się, że 15-70% turystów z krajów rozwiniętych ma problemy zdrowotne podczas lub po powrocie z podróży do krajów o odmiennych warunkach środowiskowych. Zdecydowana większość podróżnych uskarża się na schorzenia o łagodnym nasileniu, tylko 1-5% szuka pomocy w placówkach służby zdrowia. Podróżny z objawami chorobowymi, w trakcie zbierania wywiadu przez lekarza podczas lub po powrocie z podróży powinien być przygotowany na następujące pytania:
- przyjęcie szczepień ochronnych przed wyjazdem,
- stosowanie repelentów podczas podróży,
- występowanie zmian chorobowych oraz przyjmowanie z tego powodu leków,
- trasa podróży, odwiedzane kraje i regiony,
- długość pobytu,
- standard zakwaterowania,
- pobyt w miejscach dużych skupisk ludności,
- uprawianie sportów ekstremalnych podczas podróży (np. wspinaczka wysokogórska, nurkowanie, eksploracja jaskiń),
- konsumowanie żywności z lokalnego rynku (surowe mięso, owoce morza, niepasteryzowane produkty mleczne),
- ukłucia owadów (komary, muchówki, kleszcze), ukąszenia jadowitych stawonogów (pająki, skorpiony), węży, pogryzienia zwierząt,
- kontakty seksualne z ludnością miejscową lub innymi, przygodnie poznanymi podróżnymi,
- zabiegi chirurgiczne, przetaczanie krwi, iniekcje, tatuaże, piercing.
Do najczęstszych problemów zdrowotnych podróżnych należą zaburzenia żołądkowo-jelitowe (zazwyczaj ostre lub przewlekłe biegunki), zmiany skórne, stany zapalne dróg oddechowych oraz stany gorączkowe niewiadomego pochodzenia (więcej informacji w zakładce ‘Niezbędnik podróżnika’ i ‘Choroby’).