Wietnam Powierzchnia: 331 210 km² Liczba ludności: 97 040 334
Wtyczki i gniazdka
Napięcie i częstotliwość prądu:
220V 50HzObowiązek wizowy
Obowiązek wizowy |
e-visa:
on-arrival: --- |
|
Ważność wizyty / długość pobytu bezwizowego | wiza turystyczna 30-dniowa jednokrotnego wjazdu (e-visa) | |
Dodatkowe wymagania | ważność paszportu co najmniej 6 miesięcy dłuższa od daty wjazdu | |
Miejsce aplikacji wizowej | aplikacja on-line (e-visa) https://visaonlinevietnam.com/ https://evisa.xuatnhapcanh.gov.vn/en_US |
Strefy czasowe
Strefa czasowa UTC | Różnica do czasu polskiego |
Strefa całoroczna
UTC+07:00 |
Czas letni: 5 godz.
Czas zimowy: 6 godz. |
Warunki naturalne
Ukształtowanie powierzchni. Wietnam zajmuje wschodnią część Półwyspu Indochińskiego, a jego terytorium ma znaczną rozciągłość południkową wzdłuż wybrzeża Morza Południowochińskiego; przez północ kraju przebiega zwrotnik Raka; rozciągłość równoleżnikowa zmienia się od ok. 600 km na północy, ok. 50 km w części środkowej, do ok. 400 km na południu. Ukształtowanie powierzchni jest bardzo zróżnicowane: góry zajmują około 30% powierzchni kraju, wyżyny 45%, niziny 25%. W północnej części Wietnamu, na północny wschód od tektonicznego rowu, którym płynie Rzeka Czerwona, leży porozcinana głęboko wciętymi dolinami Wyżyna Viet Bac o wysokości do 2431 m n.p.m. (Tay Con Linh); grzbiety górskie są w większości skaliste o ostrych grzbietach, poprzedzielanych płaskowyżami i poprzecinanych głębokimi, równoległymi dolinami rzecznymi. Na północnym zachodzie, w strefie przygranicznej z Chinami ciągnie się najwyższy łańcuch górski Wietnamu – Hoang Lien Son, z najwyższymi szczytami kraju: Phǎng Si Pǎng (3143 m n.p.m.) oraz Phu Luong (2985 m n.p.m.); równoległe do niego, oddzielone doliną Rzeki Czarnej, wzdłuż granicy z Laosem, biegnie pasmo Sip Sông Châu Thai (wysokość do 1884 m n.p.m., Pha Luong). W środkowej i południowej części Wietnamu na długości ok. 1200 km, w większości wzdłuż zachodniej granicy z Laosem, rozciągają się Góry Annamskie; najwyższe szczyty: Phu Xai Lai Leng (2711 m n.p.m.) na północy pasma, Ngoc Linh (2598 m n.p.m.) na południu oraz Con Co (1701 m n.p.m.) w części środkowej; ku południowi góry schodkowo obniżają się i przechodzą w płaskowyże: Gia Lai, Kontum, Dac Lac, Lam Vien oraz leżący częściowo w Kambodży Płaskowyż Centralny. Przez nieliczne przełęcze, m.in. Keo Nua (754 m n.p.m.), Mu Gia (418 m n.p.m.) prowadzą szlaki komunikacyjne do Laosu; ku zachodowi płaskowyże przechodzą w pagórkowate równiny na obrzeżu Niziny Mekongu. Góry Annamskie opadają stromo na wschód do nadmorskich nizin, którymi biegnie główna droga, łącząca północ Wietnamu z południem kraju (tzw. Droga Mandarynów); na nizinach wielkie delty rzek: Czerwonej na północy i Mekongu na południu. Wychodnie wapieni na obszarze Wietnamu tworzą różnorodne formy skalne, charakterystyczne dla krasu tropikalnego, zwłaszcza mogoty w archipelagu Fai Tsi Long w Zatoce Tonkińskiej zatopione częściowo przez morze. Linia brzegowa długości 3444 km jest silnie rozczłonkowana, bagnista w wielkich deltach, na pozostałych odcinkach często skalista, z niewielkimi półwyspami; na północy i południu kraju leżą wyspy przybrzeżne, największa – Ðao Phú Quôc (596 km2) w Zatoce Tajlandzkiej, w pobliżu granicy z Kambodżą oraz Ðao Cát Bà i Ðào Cái Bẩu w archipelagu Fai Tsi Long (łącznie ponad 1000 wysp) w pobliżu delty Rzeki Czerwonej w Zatoce Tonkińskiej oraz grupy wysp w środkowej i południowej części Morza Południowochińskiego.
Klimat. Klimat monsunowy, na północy zwrotnikowy wilgotny, na południu równikowy: od wybitnie wilgotnego na południowym wschodzie do wilgotnego na półwyspie Cá Mau; w najchłodniejszych miesiącach temperatura maksymalna od 20°C w Hanoi (styczeń) do 30°C w Ho Chi Minh City (grudzień); minimalna w styczniu odpowiednio od 13°C (skrajnie 6°C) do 21°C (14°C); w najcieplejszym miesiącu temperatura maksymalna od 33°C (lipiec, wyjątkowo 40°C) na północy do 35°C (kwiecień, 40°C) na południu, temperatura minimalna 25°C, w górach chłodniej. Roczna suma opadów od 1000 mm w osłoniętych kotlinach śródgórskich do ponad 3000 mm na wschodnich stokach Gór Annamskich i wybrzeżu Zatoki Tonkińskiej; pora deszczowa od kwietnia do listopada; zimą na północy zdarza się śnieg; jesienią docierają czasem znad Morza Południowochińskiego cyklony tropikalne.
Wody. Góry i płaskowyże Wietnamu są obszarami z licznymi rzekami należącymi do zlewiska Morza Południowochińskiego (Ocean Spokojny); cześć spływa na wschód bezpośrednio do morza lub na zachód, zasilając dorzecze Mekongu (płynącego głównie na terytorium Laosu). Najdłuższa w kraju jest Rzeka Czerwona (w granicach Wietnamu ma długość 510 km), która po połączeniu z jej prawym, najważniejszym dopływem – Rzeką Czarną (ponad 400 km w granicach Wietnamu), rozdziela się na liczne ramiona, tworząc rozległą deltę o powierzchni ponad 15 tys. km2; jej odcinki ujściowe, połączone sztucznymi kanałami, tworzą gęstą sieć komunikacyjną; jest żeglowna w dolnym biegu, a od Hanoi dostępna dla statków morskich. Rzeka Czarna ze względu na wartki nurt została wykorzystana dla celów hydroenergetycznych (zespół hydroenergetyczny koło Hòa Binh). Duże znaczenie ma Mekong, który w granicach Wietnamu, na odcinku 220 km tworzy deltę o powierzchni 40 tys. km2; jego ramiona są połączone licznymi kanałami żeglownymi. Większość dużych rzek północnego i środkowego Wietnamu, spływających zwłaszcza z Gór Annamskich, płynie w głębokich dolinach z licznymi wodospadami (wysokość do 40 m, na rzece Ca Rong, Po Co); w południowej części kraju rzeki zachodnich stoków Gór Annamskich wzbogacają dorzecze Mekongu, np. rzeki Ya Drang, Ya Lop i Nam Lech tworzą jeden z jego głównych dopływów – rzekę Srepok. Wszystkie rzeki cechują duże wahania wodostanów, związane z wysokimi opadami monsunowymi w porze deszczowej, podczas której poziom wody podnosi się nawet o 10 m, a przepływy zwiększają się aż 60-krotnie, przy jednoczesnym zwiększeniu prędkości przepływu (np. na Rzece Czerwonej z 2 m/s do 10 m/s); gwałtowne przybory powodują powodzie, zwłaszcza w deltach Rzeki Czerwonej i Mekongu, a niesiona przez wody zawiesina (od ok. 300 g/m3 do ok. 3 kg/m3) osadza się w ujściach rzek i powiększa obszary delt (np. Mekongu o około 100 m/rok). Wody rzek Wietnamu są wykorzystywane od wieków do nawadniania pól, zwłaszcza mokrej uprawy ryżu; rzeki w tym celu zostały obudowane wałami już przed 2 tysiącami lat. Jezior jest niewiele i są one głównie pozostałościami pierwotnej sieci rzecznej; największe to Da Lac na płaskowyżu Tay Nguyen, Bien Ho koło Pleiku oraz, uważane za jedno z najpiękniejszych, Ba Be (od 1977 chronione jako park narodowy). W górach występują liczne źródła mineralne, głównie termalne.
Obowiązująca waluta
Waluta | Przelicznik do PLN, USD, EUR |
dong (VND) |
10000
VND =
1.650 PLN
1 USD = 23040,0 VND 1 EUR = 27390,0 VND źrodło NBP na dzień 30 czerwca 2021 |
Warunki pogodowe
Przed wyjazdem do Wietnamu należy wykonać obowiązkowe/zalecane szczepienia, zaopatrzyć się w środki farmaceutyczne stosowane w profilaktyce/leczeniu chorób występujących na terenie kraju oraz w leczeniu problemów zdrowotnych mogących wystąpić podczas podróży.
Szczepienia ochronne należy rozpocząć co najmniej na 4-6 tygodni przed planowaną podróżą, aby mieć czas na przyjęcie wszystkich niezbędnych dawek szczepionek w celu uzyskania wymaganego efektu ochronnego. Nawet jeśli do wyjazdu pozostało mniej niż 4 tygodnie, należy skontaktować się z lekarzem w celu uzyskania informacji na temat możliwości wykonania szczepień, jak również wyboru leków do apteczki i innych działań profilaktycznych.
Podróżny udający się po poradę lekarską, chcąc uzyskać optymalne informacje na temat zabezpieczenia medycznego planowanej podróży, powinien znać odpowiedzi na szereg pytań, takich jak:
- trasa podróży,
- planowany termin wyjazdu i powrotu,
- planowane aktywności (wypoczynek stacjonarny, turystyka aktywna),
- uprawianie sportów ekstremalnych,
- standard zakwaterowania (hotele, niskobudżetowe hostele),
- szczepienia ochronne wykonane w przeszłości (kontynuacja dawek uzupełniających i przypominających),
- dane z wywiadu: alergia na leki, białko jaja kurzego (składnik szczepionek), jad owadów błonkoskrzydłych, inne alergie; choroby ostre lub przewlekłe oraz stosowane leki; zaburzenia odporności; nosicielstwo patogenów chorób zakaźnych (HIV, HBV, HCV, inne).
Przed planowanym wyjazdem zaleca się sprawdzenie kalendarza szczepień. W przypadku przyjęcia w przeszłości szczepień podstawowych przeciw określonym chorobom zakaźnym należy poddać się szczepieniom dawkami uzupełniającymi i przypominającymi. Schematy poszczególnych szczepień znajdują się na stronie głównej w zakładce ‘Szczepienia’.
choroby zakaźne | zalecenia do szczepień |
---|---|
błonica, krztusiec | ryzyko kontaktu z osobą zakażoną: przenoszenie drogą kropelkową oraz przez kontakt z zakaźnymi wydzielinami (wydzielina z jamy nosowo-gardłowej) |
odra, świnka, różyczka | ryzyko kontaktu z osobą zakażoną: przenoszenie drogą kropelkową oraz przez kontakt z zakaźnymi wydzielinami (wydzielina z jamy nosowo-gardłowej) |
tężec | ryzyko kontaktu z zanieczyszczoną ziemią |
wirusowe zapalenie wątroby typu A | ryzyko spożycia zanieczyszczonej wody i/lub żywności |
wirusowe zapalenie wątroby typu B | ryzyko interwencji chirurgicznych, iniekcji, kontaktu z zakażoną krwią, kontaktów seksualnych |
dur brzuszny | ryzyko spożycia zanieczyszczonej wody i/lub żywności |
wścieklizna | ryzyko pogryzienia przez zakażone zwierzęta, np. psy |
japońskie zapalenie mózgu | ryzyko ukłuć komarów zakażonych wirusami |
Uwaga: Wyżej wymienione szczepienia stosuje się u zdrowych, dorosłych osób. U podróżujących, chorujących na schorzenia przewlekłe, kobiet w ciąży i dzieci szczepienia dobiera się indywidualnie w zależności od występujących przeciwwskazań zdrowotnych.
Mimo, że w Wietnamie nie występuje żółta gorączka, od podróżujących z rejonów endemicznego występowania choroby (Afryka, Ameryka Południowa) w wieku ≥ 1 rż. wymaga się okazania udokumentowanego potwierdzenia szczepienia. Przy szczepieniu przeciw ww. chorobie wydawane jest Międzynarodowe Świadectwo Szczepień (International Certificate of Vaccination) potwierdzające wykonaną wakcynację.
Rejony występowania malarii: rejony wiejskie kraju; sporadyczne przypadki choroby w delcie Mekongu i Red River. Nie ma ryzyka zarażenia w miastach Da Nang, Haipong, Hanoi, Ho Chi Minh City (Sajgon), Nha Trang, Qui Nhon
Gatunki Plasmodium: P. falciparum 50-90%, P.vivax 10-90%, P. knowlesi sporadycznie
Oporność na chlorochinę: potwierdzona
Oporność na meflochinę: potwierdzona
Rekomendowana chemioprofilaktyka: atovaquone/proguanil lub doksycyklina - rejony wiejskie kraju (oporność na meflochinę w południowych prowincjach Dac Lac, Gia Lai, Khanh Hoa, Kon Tum, Lam Dong, Ninh Thuan, Song Be, Tay Ninh); w delcie Mekongu i Red River – repelenty
Zgodnie z zaleceniami Centers of Disease Control and Prevention oraz World Health Organization, w rejonie endemicznego występowania malarii stosuje się jeden z niżej wymienionych środków farmakologicznych, stosowanych w ramach chemioprofilaktyki przeciwmalarycznej:
- Atovaquone/proquanil – 1 tabl. (250 mg/100 mg) dziennie w czasie posiłku, o tej samej porze dnia, rozpoczynając 1-2 dni przed wjazdem w rejon malaryczny, kontynuując w trakcie pobytu oraz stosując profilaktykę przez 7 dni po powrocie. Daje najmniej objawów niepożądanych spośród zalecanych leków przeciwmalarycznych (zaburzenia żołądkowo-jelitowe, zawroty głowy, bezsenność).
- Doksycyklina – 1 caps./1 tabl. (100 mg) dziennie w czasie posiłku, o tej samej porze dnia, rozpoczynając 1-2 dni przed wyjazdem w rejon malaryczny, kontynuując w trakcie pobytu oraz stosując profilaktykę przez 4 tygodnie po powrocie. Ujemną stroną leku mogą być liczne objawy niepożądane: nudności, wymioty, drożdżyca jamy ustnej, drożdżyca pochwy, hepatotoksyczność, nadwrażliwość na światło słoneczne, fotodermatozy.
- Ameboza (pełzakowica)
- Błonica
- Chikungunya
- Cholera
- Choroby biegunkowe (Campylobacter , enterowirusy)
- Denga
- Dur brzuszny
- Filariozy
- Giardioza
- Glistnica (askarioza)
- Gruźlica
- Japońskie zapalenie mózgu
- Leiszmanioza skórna
- Leiszmanioza trzewna
- Leptospiroza
- Odra
- Salmonelozy
- Schistosomatoza
- Szigeloza
- Tężec
- WZW typu A
- WZW typu B
- Wścieklizna
- Zakażenie HIV i zespół nabytego upośledzenia odporności (AIDS)
- Zika
Należy zaopatrzyć się w:
- leki przyjmowane codziennie z powodu chorób przewlekłych, chemioprofilaktyki lub antykoncepcji w ilości wystarczającej na cały okres podróży (należy przewozić je w bagażu podręcznym w oryginalnych opakowaniach, na wypadek kontroli służb granicznych),
- w przypadku leków w postaci płynnej (zawiesiny, syropy) lub kosmetyków należy pamiętać o przepisach występujących na lotniskach, dotyczących przewożenia płynów w samolotach (pojemniki o pojemności powyżej 100 ml przewozić w bagażu zasadniczym, pojemniki do 100 ml w bagażu podręcznym, schowane w foliowy worek z zamknięciem strunowym),
- repelent przeciw owadom,
- lek przeciwbiegunkowy,
- lek stosowany w stanach zapalnych dróg oddechowych,
- lek stosowany w stanach zapalnych dróg moczowych,
- lek przeciwbólowy, przeciwgorączkowy,
- lek przeciwalergiczny dla alergików,
- adrenalina w ampułko-strzykawce dla osób uczulonych na jad owadów błonkoskrzydłych,
- krem przeciwzapalny/ przeciwbakteryjny/ przeciwgrzybiczy,
- żel przeciwświądowy do stosowania na skórę po ukłuciach owadów,
- środki dezynfekcyjne do odkażania skóry,
- materiały opatrunkowe (gaziki, bandaże), nożyczki, pęseta, rękawiczki,
- krople do oczu (nawilżające, przeciwzapalne),
- zapasowa para okularów korekcyjnych lub soczewek kontaktowych (osoby z wadą wzroku),
- okulary przeciwsłoneczne z filtrem UV,
- krem z filtrem przeciwsłonecznym oraz preparat łagodzący oparzenia słoneczne,
- polisa ubezpieczeniowa (ubezpieczenie kosztów leczenia, pomocy assistance, transportu, następstw nieszczęśliwych wypadków).
Ochrona przed ukłuciami owadów
- stosowanie środków odstraszających owady; rekomendowane repelenty powinny zawierać 30-50% DEET (N,N-diethyl-meta-toluamide) lub 20% ikarydynę,
- noszenie odpowiednich ubrań (długie nogawki spodni i rękawy koszul),
- unikanie przebywania w terenie otwartym od zmierzchu do świtu (największa aktywność owadów), zwłaszcza w okolicy zbiorników wodnych.
Środki ostrożności przed i po pogryzieniu przez zwierzęta
- unikanie kontaktów z lokalnymi zwierzętami, zarówno domowymi (psy, koty), jak i dzikimi – nie dotykamy ani nie karmimy zwierząt!
- w przypadku pogryzienia lub zadrapania przez zwierzę należy jak najszybciej przemyć ranę wodą z mydłem i skierować się niezwłocznie po pomoc do placówki służby zdrowia celem przyjęcia szczepienia poekspozycyjnego przeciw wściekliźnie (u osoby uodpornionej /szczepionej trzema dawkami cyklu podstawowego, dawką uzupełniającą po 12 miesiącach, a następnie dawkami przypominającymi co 5 lat/ obejmuje podanie dwóch dawek: w dniu pogryzienia oraz 3 dni później; u osoby nieuodpornionej /szczepienie niekompletne lub brak szczepienia/ należy podać 5 dawek szczepionki kolejno według schematu: 0 (dzień pogryzienia), 3, 7, 14 i 28 dzień; przed pierwszą dawką szczepionki u osoby nieuodpornionej należy podać immunoglobulinę RIG (HRIG 20 IU/kg mc. lub ERIG 40 IU/kg mc.).
Higiena wody, żywności i żywienia
- mycie rąk wodą z mydłem przed jedzeniem (jeśli woda i mydło nie są dostępne, stosować żele, chusteczki ze środkiem dezynfekcyjnym),
- picie tylko butelkowanej lub przegotowanej wody,
- unikanie picia napojów z lodem niewiadomego pochodzenia,
- unikanie jedzenia żywności pochodzącej od ulicznych sprzedawców,
- unikanie konsumpcji niepasteryzowanych produktów mlecznych.
Ochrona przed następstwami wypadków komunikacyjnych
- unikanie picia alkoholu przed planowanym prowadzeniem pojazdu,
- zapinanie pasów bezpieczeństwa,
- stosowanie fotelików samochodowych dla dzieci,
- zakładanie kasku przed jazdą rowerem/motocyklem,
- unikanie jazdy przepełnionymi autobusami/mikrobusami,
- unikanie jazdy po zmierzchu.
Inne działania profilaktyczne
- ochrona przed dużym nasłonecznieniem (kremy z filtrem przeciwsłonecznym),
- unikanie robienia tatuaży, przekłuwania skóry (piercing), iniekcji niesterylnymi igłami (zagrożenie zakażeniem HIV, HBV, HCV),
- stosowanie prezerwatyw podczas przygodnych kontaktów seksualnych (choroby przenoszone drogą płciową),
- unikanie chodzenia boso po ziemi w miejscach, gdzie istnieje ryzyko defekacji lokalnych zwierząt (zarażenia pasożytnicze, np. skórna larwa wędrująca),
- dbanie o higienę stóp, pach i pachwin, unikanie podrażnień naskórka (grzybice),
- dbanie o higienę jamy ustnej (mycie zębów co najmniej trzy razy dziennie przy użyciu wody butelkowanej lub przegotowanej).
Szacuje się, że 15-70% turystów z krajów rozwiniętych ma problemy zdrowotne podczas lub po powrocie z podróży do krajów o odmiennych warunkach środowiskowych. Zdecydowana większość podróżnych uskarża się na schorzenia o łagodnym nasileniu, tylko 1-5% szuka pomocy w placówkach służby zdrowia. Podróżny z objawami chorobowymi, w trakcie zbierania wywiadu przez lekarza podczas lub po powrocie z podróży powinien być przygotowany na następujące pytania:
- przyjęcie szczepień ochronnych przed wyjazdem,
- stosowanie repelentów podczas podróży,
- występowanie zmian chorobowych oraz przyjmowanie z tego powodu leków,
- trasa podróży, odwiedzane kraje i regiony,
- długość pobytu,
- standard zakwaterowania,
- pobyt w miejscach dużych skupisk ludności,
- uprawianie sportów ekstremalnych podczas podróży (np. wspinaczka wysokogórska, nurkowanie, eksploracja jaskiń),
- konsumowanie żywności z lokalnego rynku (surowe mięso, owoce morza, niepasteryzowane produkty mleczne),
- ukłucia owadów (komary, muchówki, kleszcze), ukąszenia jadowitych stawonogów (pająki, skorpiony), węży, pogryzienia zwierząt,
- kontakty seksualne z ludnością miejscową lub innymi, przygodnie poznanymi podróżnymi,
- zabiegi chirurgiczne, przetaczanie krwi, iniekcje, tatuaże, piercing.
Do najczęstszych problemów zdrowotnych podróżnych należą zaburzenia żołądkowo-jelitowe (zazwyczaj ostre lub przewlekłe biegunki), zmiany skórne, stany zapalne dróg oddechowych oraz stany gorączkowe niewiadomego pochodzenia (więcej informacji w zakładce ‘Niezbędnik podróżnika’ i ‘Choroby’).